بررسی و تحلیل زمینه اجتماعی تعامل زبان و شعر فارسی و ترکی بر اساس آرای بوردیو

مقاله حاضر در نظر دارد با استفاده از دیدگاه بازار زبان‎شناختی بوردیو به مطالعه زمینه‎های اجتماعی تاثیر شعر و زبان فارسی بر زبان و شعر ترکی بپردازد و همچنین تاثیرپذیری ادبی و فرهنگی زبان فارسی از زبان ترکی در دوران انقلاب مشروطه را مورد بررسی قرار دهد. بوردیو، زبان را مانند کالایی می‎داند که در بازار معامله می‎شود و خریدوفروش آن بیشتر تابع منطق بازار است. هنگامی که زبانی در بازار مسلط می‎شود، قیمت شیوه‎های دیگر بیان، براساس آن تعیین می‎شود و گروه‎هایی که چنین زبانی را به زبان خود تبدیل می‎کنند، به‎طور مشروعی بر ابزارهای فهم سلطه می‎یابند. این بازار زبان‎شناختی است که گفتارهای برخی از افراد و گروه‎ها را در صدر می‎نشاند و گفتارهای برخی دیگر را محدود و حتی طرد می‎کند. زبان فارسی سده‎ها بر میدان یا بازار شعر و ادبیات مسلط بود و در دربار، حلقه‎های تصوف و عرفان رواج داشت. شعر کلاسیک ترکی نیز تحت تاثیر شعر عروضی فارسی تکوین یافته و به حوزه دربار و عرفان و تصوف راه پیدا کرد. به‎واسطه شعر عروضی فارسی، لغات بسیاری به شعر کلاسیک ترکی، و سپس تعدادی از این لغات در زبان مردم نیز داخل شد. باوجوداین، زبان و شعر فارسی در ادبیات شفاهی ترکی چندان نفوذی نداشت. از اوایل قرن بیستم موضوعات اجتماعی و زبان محاوره وارد شعر ادبی ترکی گردید و شکل و مضمون شعرها ساده شد و ادبیات فارسی نیز از این شیوه متاثر شد و در نتیجه جریان تاثیر و تاثر ادبی و فرهنگی از ترکی به سوی فارسی تغییر یافت.