مقایسه عصاره ی گل ساعتی و زولپیدم بر هورمون های استروئیدی جنسی و فراساختار تخمدان ماهی گورامی سه خال (Trichogaster trichopterus)

مطالعات نشان می دهد زولپیدم و گل ساعتی با اثر بر GABA که یکی از نوروترنسمیترهای شناخته شده مغز است اثرات آرام بخشی و خواب آوری ایجاد می کنند. شواهد، مبنی بر وجود گیرنده های GABA در غدد درون ریز بدن از جمله تخمدان است. هدف از پژوهش مقایسه اثر عصاره ی گیاه گل ساعتی و زولپیدم بر تغییرات سطح هورمون های استروئیدی جنسی و فراساختار بافت تخمدان در ماهی بالغ گورامی بود.

روش تحقیق: 

تعداد120 قطعه ماهی گورامی سه خال با میانگین وزنی 0/49±2/76 گرم ماهی خریداری شد. ماهی ها به 8 تیمار که شامل 15 قطعه ماهی تقسیم شدند شامل گروه کنترل، حلال، سه گروه تیماری دریافت کننده زولپیدم با دوزهای 5، 10 و 20 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن و سه گروه تیماری عصاره گل ساعتی با دوزهای 25، 50 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم تقسیم شدند. تزریق به صورت عضلانی و جهت کم کردن استرس ماهی ها یک روز درمیان صورت گرفت. سپس ماهی ها تشریح و بافت تخمدان برای بررسی با میکروسکوپ نوری و الکترونی جدا و هورمون های استروئیدی اندازه گیری شدند.

نتایج نشان داد که سطح هورمون تستوسترون و 17-هیدروکسی پروژسترون در دوز 20 میلی گرم بر کیلوگرم زولپیدم به طور معنی داری افزایش یافت (P≤0/05). در ماهی های تحت تیمار در هر سه دوز زولپیدم، اووسیت ها نسبت به گروه کنترل اغلب در فاز ویتلوژنی بودند، درحالی که درهر سه دوز گروه های عصاره ماهی های تحت تیمار اکثر آنها در مرحله پیش هستکی قرار داشتند.

با توجه به نتایج احتمالا زولپیدم محرک تکامل گنادی بود و عصاره گل ساعتی آن را مهار کرد.