اهمیت و خصوصیات رقیق کننده های اسپرم

با وجود پیشرفتهای چشمگیری که در روش های نگه داری انجمادی اسپرم در طول سال های اخیر صورت گرفته است، تحقیقات ثابت کرده که نگه داری طولانی مدت اسپرم در حالت انجماد و نگه داری سرمایی آسیب جدی به اسپرم وارد میکند. به وجود آمدن پراکسیداسیون چربی و متابولیسم خود اسپرماتوزوئیدها در هنگام انجماد و نگه داری، سبب از بین رفتن اسپرماتوزوئیدها می شود. شوک دمایی، شکل کریستال های یخ داخل سلولی، دهیدراتاسیون سلولی، افزایش غلظت نمک ها و شوک اسموتیک در طول فرآیند انجماد و یخ گشایی ممکن است صورت گیرد. علاوه بر این، نگه داری انجمادی تغییرات مضر ساختاری در غشای پلاسما ایجاد میکند. تغییرات در نفوذپذیری غشاء نسبت به برخی از یون ها مثل کلسیم در طول فرآیند انجماد و یخ گشایی گزارش شده است. همچنین در هنگام نگه داری انجمادی، تشکیل یخ داخل و خارج سلولی سبب تخریب و مرگ سلولی می شود. غشای پلاسمایی اسپرم محل اصلی آسیب در طی فرآیند انجماد و ذوب است و به دلیل دارا بودن اسیدهای چرب غیراشباع زیاد، در مقابل پراکسیداسیون لیپیدها بسیار حساس است. این تغییرات ممکن است در تجمع محصولات سمی ناشی از متابولیسم، به طور عمده از گونه های فعال اکسیژن (reactive oxygene species) که از طریق پراکسیداسیون لیپیدی غشاهای اسپرم ایجاد می شوند، نقش داشته باشد. گونه های فعال اکسیژن در مقادیر کم، نقش مهمی در کاپاسیته شدن اسپرم، افزایش تحرک اسپرم، واکنش آکروزوم و لقاح تخمک را در قوچ دارد. بدین منظور جهت رفع این مشکلات از مواد مختلف آنتی اکسیدانی، حفاظت کننده ها و همچنین کلاتورها در رقیق کننده های اسپرم استفاده می شود.