تعیین محتوی ذخیره کربن در مخزن های مختلف تحت کاربری های متفاوت در منطقه میاندوآب با استفاده از دورسنجی و مدل InVEST

فضاهای اکولوژیک نقش اساسی در نمایش تغییر اقلیم و گرمایش جهانی با تاکید بر ذخیره و جذب CO2 از جو دارند. در نتیجه، کمی سازی و رصد محتوی کربن ذخیره شده گام اصلی در راستای رسیدن به اهداف توسعه پایدار می باشند. هدف اصلی این مطالعه، توسعه مدل دقیق برای محاسبه محتوی کربن ذخیره شده در چهار مخزن مختلف شامل زیست توده زنده بالای زمین (AGC)، زیست توده زنده زیر زمین (BGC)، کربن آلی خاک (SOC) و مواد آلی مرده (DOC) تحت کاربری های مختلف می باشد. بدین منظور، سایتی به مساحت تقریبی 243204 هکتار از منطقه میاندوآب واقع در استان آذربایجان غربی به دلیل داشتن کاربری های مختلف انتخاب گردید. با توجه به اینکه کاربرد تلفیقی داده های دورسنجی و فناوری های نوین ضمن تسهیل در پیش بینی ها دقت مدل سازی را نیز افزایش می دهد، بنابراین در این تحقیق سامانه تحت وب گوگل ارث انجین (GEE) و مدل InVEST برای تهیه نقشه کاربری و پوشش اراضی (LULC) و همچنین پیش بینی محتوی ذخیره کربن آلی مورد استفاده قرار گرفت. پیش بینی ها نشان داد که در سال 2023 حدود 106×11/52 تن کربن در محدوده مورد مطالعه ذخیره شده است. بررسی های تفصیلی نشان داد که بیشترین مقدار ذخیره کربن مربوط به مخزن SOC و سپس AGC می باشد و دلیل اصلی آن هم به فعالیت اغلب موجودات زنده در سطح خاک برمی گردد. از نظر کاربری های مختلف موجود در منطقه مورد مطالعه بدون مد نظر قرار دادن مساحت هر کدام از کاربری های موجود، بیشترین مقدار ذخیره کربن آلی مربوط به کاربری مرتع و سپس پوشش درختی، کشاورزی، مناطق شهری، پهنه های آبی و اراضی بایر است. در نهایت می توان نتیجه گرفت که کاربرد داده های دورسنجی و تلفیق آن ها با فناوری های مناسب، تاثیر تغییرات کاربری اراضی بر محتوی ذخیره کربن را نیز با موفقیت آشکار می نماید.