اثر اقتصاد سایه ، فساد و حاکمیت قوانین بر آلودگی محیط زیست در کشورهای منتخب نفتی در حال توسعه

آلودگی محیط زیست یکی از مهم ترین مشکلاتی است که امروزه بیشتر کشورهای در حال توسعه با آن روبه رو هستند که علاوه بر مشکلات محیط زیستی دارای تبعات منفی اقتصادی و اجتماعی نیز است. بررسی ها نشان می دهد اقتصاد سایه و عوامل نهادی می توانند به عنوان عوامل تاثیرگذار بر کیفیت محیط زیست در کشورهای درحال توسعه باشند که مطالعات کمی در خصوص تاثیر این عوامل به صورت همزمان بر روی آلودگی محیط زیست انجام گرفته است. اقتصاد سایه بخش گسترده ای از اقتصاد کشورهای درحال توسعه را به خود اختصاص می دهد که می تواند بر کیفیت محیط زیست تاثیرگذار باشد، همچنین عوامل نهادی می توانند از کانال مختلف مانند کنترل و اثرگذاری بر بخش سایه بر روی کیفیت محیط زیست تاثیرگذار باشند. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر آلودگی محیط زیست در کشورهای درحال توسعه نفتی انجام گرفته است . با استفاده از الگوی داده تابلویی و روش حداقل مربعات تعمیم یافته برای دوره زمانی 2020-2009 نتایج نشان داده است اقتصاد سایه و حاکمیت قوانین به طور مستقیم باعث افزایش آلودگی و اثر بازخوردی حاکمیت قوانین و اقتصاد سایه منجر به کاهش آلودگی شده است؛ بنابراین می توان انتظار داشت با کنترل بخش سایه، افزایش حاکمیت قوانین منجر به کاهش آلودگی شود. همچنین نتایج نشان داده است کنترل فساد به طور مستقیم آلودگی را کاهش داده است و اثر بازخوردی حاکمیت قوانین و کنترل فساد منجر به کاهش آلودگی شده است. بنابراین کنترل فساد و افزایش حاکمیت قوانین به صورت همزمان نقش مهمی در کاهش آلودگی در کشورهای نفتی دارد. همچنین نتایج تاییدکننده فرضیه کوزنتس برای گروه کشورهای درحال توسعه نفتی در ابتدای مسیر توسعه است.