مسیر مدل سازی آینده انرژی ایران، تحلیل سناریو با بهره گیری از ماتریس اثر متقابل

دستیابی به امنیت پایدار در حوزه انرژی، نیازمند ضرورت برنامه ریزی بلندمدت و استفاده از مدل سازی آینده انرژی است. در این راستا، این پژوهش از یک مدل توصیفی استفاده کرده که با بهره گیری از روش ماتریس اثر متقابل در نرم افزار سناریوی ویزارد تدوین شده است. هدف اصلی این تحقیق، ارائه مدلی جامع و سناریوهایی منطبق با واقعیت های حوزه انرژی کشور است. برای تشکیل ماتریس اثر متقابل، جنبه های مختلف توسعه در حوزه انرژی که شامل منابع انرژی، تولید، مصرف، واردات و صادرات، فناوری های نوین، و سیاست های انرژی است، به دسته های مختلفی تقسیم شده اند. حالات مختلف هر یک از این جنبه ها با بهره گیری از دانش خبرگان تدوین و امتیازدهی شده اند تا میزان تاثیر یکدیگر را نشان دهند. سه سناریو به نام های محافظه کارانه، مطلوب و ایده آل در کنار شرایط فعلی اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فناوری و محیط زیستی معرفی شده اند. هر یک از این سناریوها ویژگی ها، مزایا و ریسک های خاص خود را دارند که بر اساس آن ها می توانند به عنوان مدل های مرجع برای تصمیم گیری های آینده در حوزه انرژی مورد به کارگیری قرار گیرند. نتیجه اصلی این پژوهش، دستیابی به توسعه پایدار در امنیت انرژی است که نیازمند دگرگونی و به روزرسانی در سیستم آموزش عالی کشور به منظور ارتقای دانش و توانمندی های کارشناسی در زمینه انرژی و فناوری های مرتبط با آن است. با این حال، این تغییرات در سیستم آموزش عالی به تنهایی کافی نیستند؛ برای حرکت به سمت توسعه پایدار، بهبود سایر شرط ها نیز ضروری است، در غیر این صورت نمی توان به تحقق کامل امنیت انرژی و توسعه پایدار دست یافت.