تحلیل تاثیر توحید بر هنر اسلامی

توحید، بنیادی ترین اصل اعتقادی در اسلام و به معنای یگانه دانستن خداوند است. این اصل در سراسر اجزاء دین، در جریان است. هنر اسلامی نیز مانند اجزاء دین از توحید متاثر بوده و این اصل به جلوه های مختلفی در آن متبلور است. هدف اصلی این پژوهش، تحلیل تاثیرات اصل توحید بر هنر اسلامی است و روش تحقیق این پژوهش، توصیفی-تحلیلی بوده و شیوه جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای می-باشد. نتایج تحقیق، بیان کننده این است که تاثیرات توحید بر هنر اسلامی در قالب چهار بخش، قابل طبقه بندی است که اولین بخش آن، تجریدگرایی یا استیلیزاسیون است که در مقابل هنر فیگوراتیو بوده و براساس رویکرد تنزیه گرایانه هنر اسلامی است. تاثیر دیگر، تمایل به افقی گرایی نقوش است که برخاسته از باور به مبحث وحدت هستی و اینکه توحید، جز از طریق مستحیل شدن اجزاء در کل و کثرت در وحدت میسر نیست، می باشد. سوم، نمادگرایی یا سمبولیسم است که یکی از ویژگی های مهم هنر اسلامی است که هنرمند از این طریق و با استفاده از نمادهایی همچون نقوش با کیفیت انتشاری، نقوش مارپیچ، نقوش پیچاپیچ، چلیپا و... تفکر توحیدی را عرضه می کند و چهارم، نظم، تناسب و تکرار موجود در هنر اسلامی است که توحید پروردگار را القا نموده و مخاطب را به تفکر در برهان نظم دعوت می نماید.