آنالیز روند جهانی تحقیقات زعفران (.Crocus sativus L) در بین سال های 2000 تا 2023

زعفران (Crocus sativus L.) یکی از محبوب ترین گیاهان سنتی و گران ترین ادویه جهان است. تولید جهانی زعفران 418 تن در سال، در 121338 هکتار برآورد شده است. این ادویه به دلیل داشتن سه ترکیب فعال زیستی اصلی: کروسین، پیکروکروسین و سافرانال برای سلامتی انسان مفید است. در سال های اخیر علاوه بر تحقیقات متعدد پیرامون اثرات متعدد دارویی، با توجه به کاهش تولید آن، پژوهش ها پیرامون عوامل موثر بر تولید زعفران افزایش یافته است. درنتیجه، انجام یک تحلیل بیبلیومتریک از انتشارات مذکور، این پتانسیل را دارد که بینش هایی در زمینه های مورد علاقه فعلی و روندهای بالقوه برای تحقیقات آینده به دست دهد. هدف از این پژوهش، آشکارسازی موضوعات پژوهشی حوزه زعفران در پایگاه WoS طی بازه زمانی 2000 تا 2023 است که با بهره مندی از فنون علم سنجی انجام شد. جامعه پژوهش حاضر شامل 3936 مقاله است. تحلیل داده ها و ترسیم ساختار فکری دانش نیز با استفاده از نرم افزارهای مجموعه R Biblioshiny و VOSviewer انجام شد. نشریه Acta Horticulturae با 216 سند منتشرشده، در انتشارات برای تحقیقات زعفران محبوب ترین بودند، درحالی که نشریه Chemistry انجمن شیمی امریکا بیشترین استناد را داشت. تجزیه و تحلیل علم سنجی، مولدترین کشورها را مشخص کرد و ایران با 1015 انتشارات تک کشوری (SCP)، 155 انتشارات چند کشوری (MCP) و بالاترین فراوانی 297/0 در صدر قرار داشت. بر اساس پژوهش حاضر، موضوعات تحقیقاتی پیرامون زعفران که اخیرا بیش از پیش روند شده و می تواند به عنوان مبنایی برای تحقیقات نویسندگان قرار گیرد، شامل آنتی اکسیدان، آزمایش دوسوکور (پزشکی)، تنش اکسیداتیو، التهاب، دیابت نوع 2، اختلال افسردگی اساسی (ماژور)، آلفا آمیلاز، اسیدهای چرب می باشند. این مطالعه پیوند همکاری ها و پیشرفت های علمی و روندهای همکاری علمی را برجسته می کند و به عنوان مدلی برای نشان دادن جهت های تحقیقاتی نوظهور در حوزه زعفران عمل می کند.