کارایی انرژی در تولید محصول کلزا در شهرستان تبریز: کاربرد رهیافت های مرزی تصادفی و شاخص انرژی

این مطالعه با هدف ارزیابی کارایی انرژی و عوامل موثر بر آن در تولید محصول کلزا در شهرستان تبریز صورت گرفت. در این راستا اطلاعات مربوط به نهاده ها و ستاده با تکمیل پرسشنامه از زارعین کلزاکار در سال زراعی 1401-1400 جمع آوری گردیده و سپس داده ها با استفاده از هم ارز های استاندارد به میزان انرژی تبدیل شد. برای محاسبه کارایی از رهیافت های مرزی تصادفی و شاخص انرژی استفاده به عمل آمد. برآورد تابع تولید ترانسلوگ (برحسب انرژی نهاده ها و محصول) نشان داد که میانگین کارایی انرژی مزارع مورد مطالعه 17/71 درصد بوده و عوامل سن، بیمه محصول، میزان تحصیلات تاثیر مثبت و تعداد قطعات تاثیر منفی بر کارایی نشان دادند. برابر یافته های تحقیق، شاخص های انرژی، شامل کارایی انرژی و بهره وری انرژی به ترتیب 32/2 و 09/0کیلوگرم بر مگاژول بدست آمد. نظر به تاثیر مثبت تحصیلات و سن کشاورزان بر کارایی توصیه می شود به بهره برداران تحصیلکرده و دارای تجربه در تولید کلزا بهره توجه شود. ضمن اینکه کاهش تعداد قطعات کشت و یکجاکاری محصول کلزا نیز به بهبود کارایی انرژی منجر خواهد شد. نهایتا نظر به وجود ارتباط مستقیم بین مقادیر کارایی انرژی محاسبه شده از رهیافت SFA و میزان شاخص کارایی و بهره وری در مطالعات آتی نیز از هر دو رهیافت استفاده بعمل آید تا با اطمینان بیشتری در خصوص شرایط حاکم بر تولید و کارایی محصول بتوان اتخاذ تصمیم نمود.