آشکارسازی مسیرهای طوفان گردوغبار ورودی غرب ایران با استفاده از مدل پخش لاگرانژی ذرات HYSPLIT

در سال های اخیر پدیده گردوغبار در مقیاس جهانی و به خصوص در منطقه خاورمیانه به معضل و چالش جدی تبدیل شده است. با استناد به اثرات تغییر کاربری اراضی و اقلیم، امروزه فراگیرترین و زیان بارترین بحران زیست محیطی کشور، بروز رویداد طوفان گردوغبار قلمداد شده است. این پژوهش در نواحی غرب ایران با هدف آشکارسازی مسیرهای حرکت طوفان های گردوغبار ورودی به استان کرمانشاه با استفاده از مدل HYSPLIT انجام شده است. ردیابی و پایش مسیر طوفان گردوغبار در سطح وسیع و بهره گیری از روش هایی که باوجود دقت و سرعت بالا از هزینه کمتری نیز برخوردار باشد، بسیار اهمیت دارد؛ بنابراین طی این پژوهش از داده های GDAS برای آشکارسازی و مسیریابی حرکت طوفان گردوغبار مدل پخش لاگرانژی در محیط مدل HYSPLIT استفاده شده است. برای این منظور گردوغبار سه روز 29 تا 31 اردیبهشت سال 1402 در استان کرمانشاه انتخاب شد. مدل سازی با روش ردیابی پسگرد به منظور تعیین مسیر حرکت ذرات گردوغبار در 6 ساعت قبل از وقوع پدیده موردنظر در چهار سطح 500، 1000، 1500 و 2000 متری اجرا گردید. درنهایت نقشه های آشکارسازی مسیر و ردیابی سامانه های جوی و ذرات هوا در سطوح فشاری در دو فرمت pdf و KML به دست آمد. آشکارسازی مسیر حرکت ذرات گردوغبار نشان داد که اغلب مسیرها از مناطق شمالی و مرکزی کشورهای همسایه ، عراق و سوریه و عربستان می گذرد. همچنین نتایج حاکی از این بود که محدوده ای در حدفاصل مناطق مرزی غرب کشور، شمال و مرکز عراق، سوریه و همچنین عربستان منشا طوفان های گردوغبار غرب ایران هستند.