کاهش اثرات آلایندگی فلزات سنگین خاک در گیاه ماشک گل خوشه ای با کاربرد بیوچار، تریکودرما و مدیریت کود فسفر

آلودگی فلزات سنگین در خاک موضوعی است که در سال های اخیر موردتوجه زیادی قرار گرفته و بالاخص در سال های اخیر با توسعه اقتصادی شاهد افزایش رهاسازی فلزات سنگین در محیط زیست بالاخص زمین های زراعی هستیم. این پژوهش به منظور بررسی اثرات کاربرد بیوچار، مایه کوبی با سوسپانسیون قارچ تریکودرما و مدیریت عنصر فسفر بر برخی صفات مورفوفیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و جذب عناصر در گیاهچه های ماشک گل خوشه ای رشد یافته در خاک آلوده به عناصر سنگین سرب و روی اجرا شد. آزمایش با کاربرد دو سطح بیوچار (شاهد و کاربرد بیوچار)، دو سطح مایه کوبی تریکودرما (شاهد و مایه کوبی با سوسپانسیون قارچ) و سه سطح کود فسفر (عدم مصرف یا شاهد و مصرف 11 و 22 میلی گرم فسفر بر کیلوگرم خاک به ترتیب) به صورت طرح فاکتوریل کاملا تصادفی در سه تکرار اجرا شد. در شرایط عدم مصرف کود فسفر (شاهد) کاربرد بیوچار و قارچ تریکودرما زیست توده اندام هوایی بالاتری به دست آمد. قارچ تریکودرما به تنهایی و یا با مصرف 11 میلی گرم فسفر نتیجه بهتری در افزایش ارتفاع بوته داشت. غلظت کلروفیل a با کاربرد بیوچار توام با تریکودرما در بالاترین میزان خود بود، همچنین بدون کاربرد  فسفر، کاربرد تریکودرما بالاترین غلظت کلروفیل b را موجب شد. تغییرات در محتوی نسبی آب برگ در محدوده 85.5 تا 90.5 درصد در بین ترکیبات تیماری متغیر بود. مصرف 22 میلی گرم فسفر اثر یکسان در بهبود پروتئین برگ در مقایسه با عدم مصرف فسفر نشان داد. مصرف فسفر در حد 11 میلی گرم توام با کاربرد بیوچار و تریکودرما بالاترین محتوی قند محلول را موجب شد. بیشترین محتوی پرولین برگ با کاربرد تریکودرما بدون اعمال بیوچار و فسفر به دست آمد. کاربرد بیوچار به تنهایی و یا با تریکودرما نیز توانست میزان جذب فسفر را به اندازه مصرف کود فسفر بهبود بخشد. قارچ تریکودرما تاثیر معنی دار در میزان جذب سرب و روی اندام هوایی نداشت، اما بیوچار به طور معنی داری باعث کاهش جذب آن ها در اندام هوایی ماشک گل خوشه ای شد.