مفهوم شناسی «اخافه الناس» در جرم محاربه از دیدگاه فریقین

مشهور فقیهان امامیه در تعریف محاربه، واژ گان «اخافه الناس» را با عنوان انگیزه ای برای رفتار مرتکب گنجانیده اند؛ به گونه ای که بدون وقوع قتل، تنها قصد ایجاد خوف برای مردم در تحقق جرم محاربه کافی است. واژگان «اخافه الناس» به دلیل اهمیت، از لحاظ مفهومی نیاز به شناسایی دارد. این مقاله با هدف اجرای درست قانون جزایی اسلام، با روش تحلیلی - توصیفی و با تمسک به منابع تفسیری، روایی و فقهی، به شناسایی ابعاد گوناگون مفهوم «اخافه الناس» می پردازد. «اخافه» عبارت از اقدام آگاهانه شخص (مرد یا زن، اهل ریبه یا صالح، قوی یا ضعیف) مکلف برای ترساندن مردم با استفاده از هر نوع ابزاری است که در عرف وسیله قتل گفته شود. منظور از «الناس» نوع انسان است، قطع نظر از عقیده و موقعیت مکانی و بازه زمانی، مشروط بر اینکه در قلمرو حکومت اسلامی باشد.