تاثیر فرایند روغن- گرمایی بر عملکرد بیولوژیکی، فیزیکی و مکانیکی گرما چوب تولید شده

چوب با توجه به ماهیت طبیعی آن، دارای محدودیت هایی در خواص و کاربرد است که برای رفع آنها، نیاز به اصلاح دارد. اصلاح چوب معمولا با اهداف مختلف و روش های متعددی انجام می شود. یکی از روش های اصلاح چوب، استفاده از تیمارهای حرارتی به منظور بهبود ثبات ابعادی و افزایش دوام بیولوژیکی چوب است؛ اما آنچه مسلم است آن است که اصلاح حرارتی چوب بر سایر خواص فیزیکی و مکانیکی چوب نیز تاثیرگذار است. اصلاح حرارتی چوب در حضور اکسیژن سبب اکسیداسیون ساختار شیمیایی چوب شده و منجر به کاهش خواص فیزیکی و مکانیکی چوب می گردد. ازاین رو حذف اکسیژن در طول فرایند تیمار حرارتی می تواند سبب کاهش اثرهای تخریبی این تیمار گردد. در این بررسی با به کارگیری فرایند روغن- گرمایی (Thermo-oil) و حذف اکسیژن در طول فرایند، به ارزیابی تاثیر این تیمار بر عملکرد قارچ عامل پوسیدگی سفید (Trametes versicolor) پرداخته شده است. همچنین تاثیر تیمار حرارتی (فرایند روغن- گرمایی) در محیط فاقد اکسیژن بر خواص مهندسی گونه های چوبی غان و کاج ارزیابی شد.

در این بررسی نمونه های مورد نظر از دو گونه چوبی غان (Betula SP.) و کاج (Pinus SP.) تهیه شدند. تیمار گرمایی نمونه های مورد نظر با استفاده از فرایند روغن- گرمایی، در یک سیلندر مجهز به سیستم فشار و خلا انجام شد. همچنین از روغن بازیافت شده صنعتی برای تیمار گرمایی نمونه ها استفاده گردید. دما و زمان مورد استفاده در این تیمار به ترتیب 195 درجه سانتی گراد و 5 ساعت در نظر گرفته شد. در پایان فرایند تیمار، روغن مورد استفاده از سیلندر اصلی به داخل مخزن روغن تخلیه شده و پس از اعمال خلا نمونه ها از داخل سیلندر خارج گردیدند. به منظور بررسی مقاومت بیولوژیکی و نیز خواص فیزیکی و مکانیکی (جذب آب و واکشیدگی، دانسیته، کاهش وزن، مقاومت خمشی، مقاومت به فشار موازی الیاف و مقاومت به ضربه) از چوب های تیمار شده و شاهد، نمونه های آزمونی در ابعاد استاندارد تهیه گردید. به منظور تجزیه وتحلیل آماری از نرم افزار SPSS استفاده شد. از آزمون تجزیه واریانس ANOVA نیز برای مقایسه بین گروه ها استفاده شد.

بررسی نتایج به دست آمده نشان داد که تیمار روغن- گرمایی می تواند سبب کاهش عملکرد قارچ عامل پوسیدگی سفید و نیز اثرگذاری کمتر این قارچ بر خواص فیزیکی و مکانیکی هر دو گونه چوبی گردد. همچنین نتایج نشان داد که تیمار روغن- گرمایی سبب بهبود ویژگی های فیزیکی و کاهش ویژگی های مکانیکی به استثنای مقاومت فشاری موازی الیاف گردید.

تیمار روغن-گرمایی در درجه حرارت بالا سبب تغییرات ساختاری چوب شده و ویژگی های فیزیکی و مکانیکی چوب را تحت تاثیر قرار می دهد. همچنین تغییرات ساختاری به وجود آمده در اثر تیمار حرارتی می تواند عاملی موثر و بازدارنده بر اثرگذاری و عملکرد قارچ عامل پوسیدگی سفید بر خواص فیزیکی و مکانیکی چوب باشد.