جایگاه حفاظتی گونه ‏های نادر از جنس گل‏ استکانی (Campanula L.) در ایران

جنس گل‏ استکانی Campanula L.، در فلور ایران دارای 44 گونه است که 18 گونه از آنها در محدوده جغرافیای استان آذربایجان غربی حضور دارند و 7 مورد گونه نادر محسوب می‏شوند که در مناطق کوهستانی صخره‏ای در شمال استان می‏رویند. طبقه حفاطتی این گونه‏ ها براساس روش تحقیق طرح ملی تعیین جایگاه حفاظتی گیاهان ایران و دستورالعمل اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت IUCN بررسی و داده‏های حاصل با نرم‏افزار ژئوکت تحلیل شد. همه گونه های مورد‏بررسی (C. conferta A.DC.، C. coriacea Davis،C. crispa Lam. ، C. hakkiarica Davis، C. minsteriana Grossh.، C. phyctidocalyx Boiss. &Noë وC. propinqua Fisch. & C.A.Mey.)، با توجه به میزان حضور در محدوده انتشار (EOO)، سطح تحت اشغال گونه (AOO)، میانگین افراد بالغ در جمعیت و سایر شاخص‏ها «در بحران انقراض (CR)» قرار گرفتند. همه رویشگاه‏ها، به‏ خصوص رویشگاه مرتعی گونه C. phyctidocalyx در معرض تعدی بهره‏برداران بوده و رویشگاه‏های صخره‏ای علاوه ‏بر عامل فوق، به‏شدت با خشک‏سالی مواجه شده ‏اند و از پژمردگی بوته‏ها و عدم تولید بذر می‏توان به کاهش زادآوری آنها پی برد. جمع آوری بذور این گونه ها به ‏منظور نگهداری آنها در بانک ژن گیاهی منابع طبیعی همراه با حفاظت از رویشگاه ها توسط سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور ضروری است.