پرداختن به فلسفه دین

جان هیک معتقد است: برای پرداختن به فلسفه دین)که کارش بررسی شناخت خدا و تبیین خداباوری است، بدان گونه که برای ملحد هم مجاب کننده باشد(باید دانست که: شناخت ما، همچون بعد جسمانی ما، محدود بوده و به سطحی از حقیقت مربوط می شود که برای ما آشکار شده است؛ لذا برای شناخت بیشتر حقیقت، باید شناخت دیگران را هم مورد توجه قرار داد و پذیرفت که رویکردهای مختلف به دین و خدا، هرکدام یک یا چند جنبه محدود از آن حقیقت را بیان می کنند و نه همه جهات آن را؛ بنابراین فیلسوف دین در این مساله می تواند با سلوک در معرفت شناسی کانت و به شیوه فلسفه تحلیلی - که هیچ مطلبی را وحی منزل نمی داند - نقطه برتر مشترک بین آن رویکردها را برگزیند. این نقطه، در رویکردهای شناخت خدا و ایمان به او، همان تجربه دینی است.
در هر دو تفسیر دینی و طبیعت گرایانه از عالم، می توان از تجربه دینی سخن گفت. این تجربه که در نتیجه حضور خدا در عالم و دین ورزی آدمی حاصل می شود، می تواند انسان را، در یک سیر تکامل تدریجی، از خودمحوری به همدردی جهانی - و شناخت خدا- سوق دهد. اما ملحدان، برای آنکه از پذیرش تجربه دینی معذور باشند- شکل خاصی از تفسیر طبیعت گرایانه از عالم را برگرفته اند که فیزیکالیسم نام دارد. فیزیکالیسم بر مبنای اصل اساسی خود، تقلیل گرایی، همه پدیده های فراجسمانی را به ویژگی های جسم فرو می کاهد ولی، گرفتار دو تناقض منطقی و تجربی است: تناقض منطقی آن، این است که از همبستگی پدیده های ذهنی و مغزی به وحدت آنها حکم می کند، حال آنکه منطقا چنین حکمی درست نیست؛ و تناقض تجربی آن است که نمی تواند از پدیده های مسلم فراروانشناختی، یک تفسیر مناسب ارائه دهد.