فاصله گذاری اجتماعی: تحلیل مفهوم

 مفهوم فاصله گذاری اجتماعی، با شروع همه گیری جهانی ناشی از ویروس کووید-19 مورد توجه زیادی واقع شد و در بسیاری از اطلاعیه های سلامت عمومی مورد استفاده قرار گرفت، اما این مفهوم مبهم و نارسا است و در ادبیات علمی اتفاق نظری درباره آنچه فاصله گذاری اجتماعی نامیده می شود، وجود ندارد. با توجه به دیدگاه چندبعدی و ابهام در ابعاد مختلف این مفهوم، نیاز به توسعه بیشتر و تلاش برای دستیابی به درک عمیقی از آن احساس می شود، لذا این پژوهش با هدف تحلیل مفهوم فاصله گذاری اجتماعی و تعیین ابعاد و ویژگی های آن انجام شد.

 آنالیز مفهوم فاصله گذاری اجتماعی، بر اساس رویکرد Walker & Avant، در هشت گام: انتخاب مفهوم، اهداف تحلیل، شناسایی کاربردهای مفهوم، پیشایندها، ویژگی ها و پیامدهای مفهوم، معرفی موارد مدل، مخالف و مرزی و در نهایت ارجاعات تجربی مفهوم انجام شد. جستجوی مقالات در پایگاه های اطلاعاتی PubMed، ProQuest، CINAHL، Irandoc، SID و موتور جستجوگر Google Scholer با واژگان کلیدی فاصله گذاری اجتماعی، فاصله اجتماعی و Social Distancing & Social Distance در محدوده زمانی 2019 تا سال 2022 صورت گرفت.

ملاحظات اخلاقی: 

در پژوهش حاضر جنبه های اخلاقی مطالعات مروری مانند اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.

 نتیجه جستجو 480 مقاله بود که با توجه به معیارهای پژوهش مورد غربالگری قرار گرفتند و در نهایت 23 مقاله که به طور مکرر برای تعریف یا توصیف پیشایندها، ویژگی ها و پیامدهای مفهوم مورد نظر استفاده شده بود، تحلیل شدند. بعد از تجزیه و تحلیل مطالعات، ویژگی های ممانعت از انتقال بیماری مسری، توصیه به در خانه ماندن و قرنطینه شدن، فرهنگ مداری و گذشت زمان برای مفهوم فاصله گذاری اجتماعی به دست آمد.

 در این مطالعه، تعریفی از فاصله گذاری اجتماعی که توسط متون نیز حمایت شده است، به دست آمد. فاصله گذاری اجتماعی: یک اقدام محافظتی بهداشتی و پیشگیرانه است که در زمان شیوع بیماری های واگیردار با توصیه به رعایت کردن فاصله فیزیکی از دیگران، در خانه ماندن و قرنطینه شدن، باعث ممانعت یا کاهش انتقال بیماری های مسری می شود. مطالعات آتی می توانند از این تعریف، در طراحی مداخلات پیشگیرانه در ارتباط با پیامدهای نامطلوب این مفهوم استفاده نمایند. همچنین این تعریف می تواند مبنای آموزش بهتر این پدیده به دانشجویان باشد. از آنجایی که مفاهیمی مانند فاصله گذاری اجتماعی همواره با مسائلی نظیر تغییر مناسبات اجتماعی و چالش های اخلاقی همراه است، نیاز به تامل بیشتری در کاربرد این مفهوم با توجه به عدم احترام به استقلال افراد احساس می شود.