چالش های ایمنی زیستی فناوری ژن گستر

یکی از فناوری های نوظهوری که کاربردهای بسیاری در علوم کشاورزی، صنعت و علوم پزشکی و بهداشتی دارد، فناوری ژن گستر (gene drive) است. این فناوری نیز مانند هر فناوری دیگری دارای ملاحظات مهم ایمنی زیستی مرتبط با سلامت انسان، دام و محیط زیست است که در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرد. از مهم ترین ملاحظات این فناوری تغییر الگوی توارث مندلی در نسل های بعدی و غلبه یک آلل به خصوص در جمعیت مربوط است. علاوه بر این، مناسب بودن قوانین و مقررات ملی و بین المللی مربوط به موجودات تغییریافته ژنتیکی برای موجودات ژن گسترده، و روش های ارزیابی مخاطرات احتمالی آنها یعنی شناسایی مخاطرات احتمالی مرتبط با موجودات ژن گسترده و محصورسازی این موجودات در هنگام انجام آزمایش های میدانی نیز مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه، ارزیابی مخاطرات احتمالی مرتبط با رهاسازی موجودات ژن گسترده مورد بحث واقع شده و جنبه هایی مثل مخاطرات احتمالی مربوط به کنترل عوامل بیمارگر، مخاطرات احتمالی مربوط به کنترل گونه های تهاجمی، مخاطرات احتمالی مربوط به کنترل آفات کشاورزی و در نهایت، ابعاد اقتصادی و اجتماعی فناوری ژن گستر مورد بررسی قرار گرفته است.