طراحی شاخص استرس مالی برمبنای تلاطم متغیرهای جهانی و ارتباط آن با شاخص بورس اوراق بهادار تهران و نرخ ارز

طراحی یک شاخص جامع استرس مالی متمرکز که هم شاخص های مالی داخلی و هم خارجی را در برگرفته و چشم اندازی جامع از ریسک های سیستمیک پیش روی یک اقتصاد در فاصله زمانی سال های 31-10-2012 الی 21-10-2022 را بیان کند مورد مطالعه این پژوهش است. در این مقاله از 5 شاخص جهانی مهم قیمت نفت خام برنت، قیمت هر انس طلا، شاخص دلار آمریکا، شاخص بورس نزدک و قیمت جفت ارز یورو به دلار برای استفاده جهت ساخت شاخص استرس مالی استفاده شده است.این شاخص با ترکیب شاخص های داخلی و خارجی، تاثیرات متقابل و سرریز را در یک چشم انداز مالی جهانی شده نشان می دهد. سپس با وزن دهی مناسب به هر شاخص روش های مختلفی مانند تحلیل مولفه های اصلی و مدل های رگرسیون آماری برای تعیین وزن های بهینه استفاده شده است. از این رو در این پژوهش جهت انجام تحلیل های نهایی از نرم افزار متن بازR 4.2.1 وEviews13 استفاده شده است.از نتایج درمی یابیم که رابطه معنی داری بین شاخص استرس مالی طراحی شده و تلاطم بازار بورس ایران برقرار است. همچنین رابطه معنی داری بین شاخص استرس مالی طراحی شده و تلاطم بازار ارز در ایران برقرار نمی باشد. همچنین نتیجه وزن دهی به متغیرهای پژوهش بر اساس تکنیک سلسله مراتبی نشان میدهد که انس طلا با،0.369 بیشترین وزن، سپس شاخص دلار با 0.222 در رده سوم نرخ جفت ارز یورو / دلار با0.174 و شاخص نفت برنت با0.170 و بورس نزدک با0.065 در رده های چهارم و پنجم قرار گرفته اند.