آزمون علیت تولید و تورم در رژیم‏ های رکود و رونق از طریق تنش در بازارهای بورسی، ارزی، پولی و دولتی

در این مطالعه به دنبال آزمون علیت تولید و تورم در رژیم های رکود و رونق از طریق تنش در بازارهای بورسی، ارزی، پولی و دولتی هستیم. برای این منظور با استفاده از مدل چرخشی و تغییر رژیم مارکوف سوئیچینگ - ور (MS-VAR) اثر متغیرهای مطالعه طی بازه زمانی 1380 تا سال 1399 به شکل فصلی مورد بررسی واقع می گردد. براساس نتایج حاصل از بررسی جریان علیت، در سطح اطمینان 95 درصد در رژیم اول، تنش مالی عاملی علی رشد تولید است. بنابراین در رژیم رکود جریان علی از سمت تنش مالی به رشد تولید وجود دارد. همچنین براساس نتایج حاصل از توابع ضربه واکنش در رژیم رکود، افزایش تنش مالی به طور کلی تاثیر منفی بر رشد تولید دارد و جریان یک طرفه از سمت تنش مالی به سمت رشد تولید درهر دو رژیم برقرار است. همچنین براساس نتایج ناشی از بررسی جریان علیت می توان ادعا کرد که تنش مالی عامل علی تغییرات تورم در رژیم رکود و رونق است، اما در حالت برعکس جریان علیت صدق نمی کند و تورم عامل تنش مالی نیست. باید توجه داشت که قسمت زیادی از افزایش تنش مالی در اقتصاد ایران از مسیرتنش سیاسی، تنش مالی دولت، تنش ارزی و در نهایت تنش پولی به عدم موفقیت جامعه ایرانی در درونزا کردن اقتصاد و پایداری آن برمی-گردد. بنابراین مسیر نهایی بهبود در بلندمدت تاکید بر رشد تولید است که فراهم کردن زمینه های رشد اقتصادی ایران تا حد زیادی وابسته به کنترل بی ثباتی اقتصاد ایران است.