قزوین در آثار البلاد زکریای قزوینی

زکریای قزوینی (600-682 ه) از علمای بزرگ قرن هفتم است که با تالیف دو کتاب گران سنگ: آثار البلاد و اخبار العباد و عجایب المخلوقات و غرایب الموجودات، شهرت جهانی یافته و به لقب: " بلیناس " و " هیرودوس قرون وسطی " ملقب شده است. او در معرفی شهر قزوین به نکات بسیار ارزنده ای اشارت دارد که قزوین پژوهان معاصر کمتر به آنها توجه کرده اند؛ از جمله: تقسیم جغرافیایی شهر به چهار دایره تو در تو که دایره نخستین و بیرونی شامل مزارع و دایره دوم شامل بساتین و دایره سوم شامل مدینه عظمی و دو وادی درج و اترک و دایره چهارم شهرستان است که نام نخستین این شهر بوده و شاپور ذوالاکتاف آن را بنا کرده است و آمدن هارون الرشید بدین شهر و ذکر احادیثی از حضرت علی و حضرت مخبر، صادق (علیهمااسلام) و ذکر مساجد: شالکان، شهرستانک، دهک و باب المشبک و مقابر یهود و بازار رستق الشعیر و نام علما و عرفایی همچون: شیخ ابوبکر معروف به شایان، ابوحاتم محمود بن حاتم، ابوالقاسم کمونی، ابومحمد بن احمد، شیخ ابوالقاسم رافعی، شیخ ابوعلی حسنویه، شجاع پاکباز و حکایات خواندنی از آنان و ملوک قزوین...