اثر برخی عوامل کلات کننده بر گیاه پالایی باقلا (Vicia faba) در یک خاک آلوده به کادمیوم

گیاه پالایی یک روش مهم در پالایش فلزات سنگین از خاک است، اما محدودیت اصلی آن، زیست فراهمی کم فلزات کم فلزات است. عامل های کلات کننده می توانند با آزادسازی فلزات سنگین از بخش جامد خاک، راندمان جذب این فلزات توسط گیاهان را افزایش دهند. در این پژوهش، تاثیر کاربرد برخی عامل های کلات کننده بر گیاه پالایی باقلا (Vicia faba)  دریک خاک آهکی آلوده با کادمیوم بررسی گردید. آزمایش به صورت فاکتوریل، در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشگاه رازی انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کادمیوم در چهار سطح (0، 5، 10 و 15 میلی گرم بر کیلوگرم خاک با کادمیوم کلرید) و سه عامل کلات کننده اتیلن دی آمین تترا استیک اسید EDTA))، سیتریک اسید CA))  و اگزالیک اسید OA))، هر کدام در دو سطح (4 و 8 میلی مول بر کیلوگرم) بودند. نتایج نشان داد که بیش ترین کادمیوم ریشه و شاخساره (به ترتیب 90/39 و 27 میلی گرم بر کیلوگرم) در تیمار 15 میلی گرم بر کیلوگرم کادمیوم و 8 میلی مول بر کیلوگرم CA، OA و EDTA به دست آمد. بیش ترین مقادیر عامل انتقال (67/0) و عامل تجمع بیولوژیکی (65/5) در بالاترین سطح آلودگی کادمیوم و سطوح 8 میلی مول بر کیلوگرم عوامل کلات کننده حاصل شد. این موضوع بیانگر آن است که اولا کادمیوم به طورعمده در ریشه تجمع یافته و کم تر به اندام هوایی منتقل شده است. هم چنین این مطالعه نشان دهنده پتانسیل گیاه باقلا در گیاه پالایی و جذب کادمیوم است. هم چنین، مقادیر عامل های مذکور با مصرف اسید سیتریک و اسید اگزالیک تفاوت چندانی با EDTA نداشت و بنابراین می توان به جای EDTA از این دو عامل کلات کننده طبیعی دوست دار محیط زیست استفاده کرد.