تحلیل و ارزیابی مدخل درد و رنج در دایره المعارف قرآن لیدن

مدخل «درد و رنج» نوشته یکی از مستشرقان به نام مارگاریتا تی. هیمسکرک است که در دایرهالمعارف قرآن لیدن به چاپ رسیده است. این مدخل دارای پنج بخش، شامل درد و رنج در قرآن، درد و رنج در روایات و درد و رنج از دیدگاه معتزله، اشاعره و عارفان است. پژوهش حاضر به منظور فراهم ساختن زمینه آشنایی افکار عمومی با اسلام ناب محمدی و روشن ساختن فضای فکری مستشرقان درخصوص آموزه های دینی، به ویژه مباحث قرآنی به روش توصیفی - تحلیلی به بررسی و نقد این مدخل پرداخته است. در این جستار ضمن اشاره به محتوای مقاله، نظریات هیمسکرک درباره درد و رنج با استفاده از مصادر معتبر اسلامی مورد نقد قرار داده شده و این نتیجه حاصل شده است که با وجود اینکه این مستشرق درصدد انعکاس آرای مسلمانان است؛ اما هیچ گونه مراجعه به منابع اسلامی، به ویژه کتب تفسیری و نقل قولی از منابع شیعی در این باره نداشته است. همچنین دیدگاه های ذکرشده با تتبع اندک و سطحی از آیات قرآن و در جهت تبیین باورهای کلامی گروه های معتزله و اشاعره و عارفان درباره درد و رنج بوده و با جمع بندی غیرعلمی و بیان اقوال ناقص و نیز ذکر برخی اقوال شاذ انصاف را رعایت نکرده است.