کریدور غلات در دریای خزر

ایران در دریای خزر با چهار کشور ساحلی دیگر همسایه است که از بین آن ها دو کشور روسیه و قزاقستان جزو بزرگ ترین صادرکنندگان غلات و گندم در جهان هستند. ایران نیز فناوری پیشرفته و توانمندی ویژه ای در حوزه فرآوری غلات و تولید غذا دارد که همواره بیشتر ظرفیت آن نیمه فعال است. پرسش اصلی این است که کریدور غلات در دریای خزر چه فایده ای برای ایران دارد و تهران چگونه می تواند زمینه ایجاد و توسعه آن را فراهم کند؟ در این پژوهش از دو نظریه «مزیت نسبی» و «مزیت نسبی محلی» استفاده شده که بر مبنای آن ها ایران از فرصت هایی مانند فناوری پیشرفته برای فرآوری غلات، چارچوب های قانونی نظیر موافقت نامه اتحادیه اقتصادی اوراسیا و مسیر جغرافیایی سریع و کوتاه تر مانند کریدور شمال - جنوب برخوردار است. به دلیل برخی اشتباهات موجب شده که ایران نتواند به صادرکننده غلات فرآوری شده در جهان تبدیل شود. با بهره گیری از الگوی ترکیه، ایران می تواند با تولید غلات موردنیاز خود در داخل، مازاد بر آن را به منظور فرآوری از روسیه و قزاقستان وارد کرده و سپس با ایجاد ارزش افزوده آن را به سایر کشورها صادر کند. درنتیجه باتوجه به این عوامل و قابلیت ایران برای انتقال این کالاها، دریای خزر می تواند به یک کریدور بین المللی در زمینه غلات تبدیل شود که طی آن یک نوع زنجیره ارزش بین سه کشور ساحلی به وجود می آید.