تجزیه پایداری عملکرد ژنوتیپ های جو در مناطق سرد

این مطالعه به منظور ارزیابی واکنش ژنوتیپ های مختلف جو و درک بهتر اثر متقابل ژنوتیپ× محیط در مناطق مختلف اقلیم سرد کشور و انتخاب ژنوتیپ های پایدار انجام شد.

تعداد 4 ژنوتیپ جو شامل ارقام جلگه، مهتاب، بهمن، لاین CB-96-10، به همراه چهار ژنوتیپ وارداتی در 5 ایستگاه کرج، زنجان، جلگه رخ، اردبیل و میاندوآب در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال متوالی کشت و ارزیابی شد. پس از به دست آوردن عملکرد ارقام در هر محیط، تجزیه واریانس مرکب انجام شد. با توجه به معنی دار بودن اثر متقابل ژنوتیپ × محیط، برای تعیین سازگاری و پایداری ارقام از روش های مختلف تجزیه پایداری (پارامتریک و ناپارامتری) و روش AMMI استفاده شد.

در روش ابرهارت و راسل ژنوتیپ های G1، G4 و G6، در روش های پارامتری ژنوتیپ های G1، G4، G6 و تا حدودی G7 و در روش های ناپارامتری ژنوتیپ های G1، G4 و G6 به عنوان ژنوتیپ های پایدار شناسایی شدند. با توجه به مقایسه میانگین عملکرد، معیارهای پایداری و خصوصیات زراعی و سازگاری عمومی با استفاده از تجزیه AMMI، ژنوتیپ های G6، G1 و G7 به ترتیب به عنوان مناسب ترین و سازگارترین ژنوتیپ ها شناخته شدند و می توانند به عنوان ارقام جو سازگار در کلیه مناطق سرد کشور مورد توجه قرار گیرند. ژنوتیپ های G2 و G3 نیز ارقامی با سازگاری خصوصی محسوب می شوند.

با توجه به نتایج می توان ژنوتیپ های G6 و G1 را به عنوان سازگارترین ژنوتیپ ها در کلیه مناطق سرد کشور و ژنوتیپ های G2 و G3 را نیز به عنوان ژنوتیپ های با سازگاری خصوصی بالا در مناطق پر پتانسیل محسوب کرد.