خاستگاه عناصر نادر خاکی در کانسار پلی متال سنج (شمال کرج)، شاهدی بر مستعد بودن کانه زایی این عناصر در زون البرز مرکزی

با توجه به پیشرفت روز افزون تکنولوژی امروزی و کاربرد بیش از پیش عناصر نادر خاکی و استراتژیک بودن این عناصر همچنین نیاز صنعت کشور به این عناصر ،مطالعه و اکتشاف این عناصر از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. کانسار پلی متال سنج در 57 کیلومتری شمال غرب شهرستان کرج در استان البرز و در بخش مرکزی کمان ماگمایی ائوسن پسین - الیگوسن البرز واقع شده است. در این منطقه توده ماگمایی از جنس مونزونیت تا مونزودیوریت به سن الیگوسن و در اثر فاز کوهزایی آلپین میانی بصورت سیل درون سنگهای آذرآورای توف تا آندزیت پورفیری تزریق شده است که عمده تمرکز کانه زایی در زون های کنتاکت متاسوماتیسمی در محل همبری آنها است. بررسی های ژئوشیمیایی کانسار نشان می دهند که میزان عیار تعدادی از عناصر نظیر مولیبدن، مس، طلا و عناصر نادر خاکی بطور استثنائی بالاست. یکی از نکات قابل توجه در این کانسار ، ناهنجاری های بالای عناصر نادر خاکی سبک(Ce,La) و نیز تا حدی عناصر Y, Th است. غلظت La در نمونه های پر عیار از ppm400 تا ppm 23700 و Ce از 420 تا ppm 37900 تغییر می کند. عناصر نادر خاکی بطور عمده در دو کانی آلانیت و آپاتیت تمرکز یافته است. مقایسه تغییرات ایزوتوپ گوگرد34S δ در کانسار سنج با تیپ کانه زایی کانسارهای سولفیدی نشان داد که بیشترین انطباق با کانسارهای آتشفشانی - گرمابی است.