بررسی تاثیر ناتو بر جنوب مدیترانه با مطالعه موردی امنیت در طرح همکاری استانبول

سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، اتحادی متشکل از 29 کشور از آمریکای شمالی و اروپاست که بعد از امضاء پیمان آتلانتیک شمالی در 4 آوریل 1949 بین ده کشور اروپایی، کانادا و آمریکا با هدف دفاع جمعی در واشنگتن پایه گذاری شد و مقر آن شهر بروکسل پایتخت بلژیک است. ناتو در زمان تاسیس، 12 عضو رسمی داشت که به مرور زمان به تعداد کشورهای عضو اضافه شد. جغرافیای سیاسی کشورهای پیرامون ایران، همیشه تاثیر مهمی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی داشته اند. در طول دوره های مختلف، بسیاری از ائتلاف ها و پیمان های نظامی در فضاهای جغرافیایی اطراف ایران شکل گرفته است. اهمیت ایران از نظر ژئوپلیتیک، موجب شده تا هر نوع پیمان نظامی-امنیتی، بر روابط ایران با سایر کشورها تاثیرگذار باشد. یکی از پیمان های مهم جهانی که در محیط جغرافیایی پیرامونی ایران ظرف 60 سال گذشته شکل گرفته، پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) است. انتظار می رفت که با انحلال پیمان ورشو، سازمان ناتو نیز رو به ضعف نهاده و درنهایت کنار گذاشته شود ولی با تلاش های ایالات متحده، نه تنها چنین اتفاقی نیفتاد بلکه حوزه ماموریت های ناتو و دامنه نفوذ آن گسترش یافته است. تغییر در ماموریت های گذشته ناتو و ایجاد وسعت سرزمینی و جغرافیایی برای ایفای نقش بیشتر پیمان آتلانتیک شمالی، پاسخ دولت آمریکا برای حفظ ناتو در مسیر برنامه های آتی ایالات متحده در سطح جهان به خصوص منطقه قفقاز و آسیای جنوب شرقی بوده است.