فراتحلیل اثربخشی مداخلات درمانی ذهن آگاهی بر تنظیم هیجان

از منظر روانشناسی معاصر، تنظیم هیجان یکی از مولفه های اصلی سلامت روان محسوب می شود و نقص در آن، با گستره ای از اختلال های روانی همراه است. بررسی فرایندها و مداخله هایی که به تنظیم هیجان موفق کمک می کنند، در دو دهه گذشته محور پژوهش های متعددی بوده اند و در این میان مداخله های مبتنی بر ذهن آگاهی با توجه به ماهیت خاص و تاکید بر هیجان ها در این حوزه از جایگاه ویژه ای برخوردار گشته اند.

پژوهش حاضر، باهدف ترکیب مطالعات انجام شده در زمینه مداخله های درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر تنظیم هیجان به شیوه فراتحلیل انجام شد. جامعه آماری شامل پژوهش های مرتبط، تمام متن و در دسترس بود که به صورت مقاله، پایان نامه و طرح پژوهشی در بین سال های 1390 تا 1400 در پایگاه های اطلاعاتی معتبر کشور منتشرشده اند. بر اساس ملاک های ورود و خروج و نیز تحلیل حساسیت 214 اندازه اثر از 61 مطالعه اولیه توسط نرم افزار CMA موردبررسی و تحلیل قرار گرفتند.

نتایج نشان داد مداخله های درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی تاثیر معنا داری بر راهبردهای تنظیم هیجان دارد و اندازه اثر خلاصه مدل تصادفی 22/1 بود و مداخله درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی در بین راهبردهای ناسازگار تنظیم هیجان بر مولفه نشخوار فکری و بین راهبردهای سازگار تنظیم هیجان بر مولفه باز ارزیابی بیشترین تاثیر را داشته است. همچنین نتایج نشان داد؛ جنسیت آزمودنی ها تاثیری بر میزان اثربخشی مداخله ها نداشته است.

نتایج فراتحلیل تحقیقات انجام شده در مورد تاثیر مداخلات درمانی ذهن آگاهی  بر تنظیم هیجان نشان داد|؛ این روش مطابق جدول تفسیر اندازه اثر کوهن به معنی اندازه اثر بالاست و در بهبود فرایند تنظیم هیجان موثر است. بنابراین، ارائه برنامه هایی در راستای آموزش، رشد و ارتقاء مهارت ذهن آگاهی به افراد جامعه، ضرورتی است که باید بیش ازپیش مورد ملاحظه قرار گیرد.