ارائه الگوی راهبردی آمایش سرزمینی فراجا

برنامه ریزی فضایی فراجا مبتنی بر شاخص های جمعیت و میزان وقوع جرم است و ویژگی های جغرافیایی سرزمینی در آن مغفول مانده است. هدف پژوهش حاضر، شناخت الگوی آمایش سرزمینی فراجا متناسب با ویژگی های جغرافیایی ایران است؛ به نحوی که بتواند حداکثر کارآیی را در تامین نظم و امنیت فراهم آورد.

پژوهش حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی با رویکرد پژوهش ترکیبی (متوالی) است. مشارکت کنندگان در پژوهش را مسئولان ارشد فراجا و خبرگان حوزه آمایش انتظامی تشکیل می دهند. در بخش کمی، مصاحبه نیمه ساختاریافته با روش نمونه گیری هدفمند، درمجموع، با 28 نفر تا رسیدن به اشباع نظری به عمل آمد. در بخش کیفی، از تحلیل مضمون کلارک و براون و در بخش کمی، از جداول آمار توصیفی و پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزارهای مکس کیودا و اس. پی. اس. اس. استفاده شده است. برای اعتباریابی در بخش کیفی، از روش توافق بین کدگذاران و در بخش کمی، از روش بررسی روایی صوری و محتوایی بهره گیری شد.

مولفه های آمایش سرزمینی فراجا شامل توزیع و سازماندهی، تناسب ماهیت تهدیدها، تفکیک بین امنیت و انتظام، جغرافیای جرم، عدالت و برابری انتظامی و امنیتی، ادارک ذهنی ساکنان مناطق مختلف، توسعه انتظامی و مانند آن است که در چند گروه شامل جرم، جغرافیا، نظام سیاسی، جمعیت و اجتماع، مقدورات و محدودیت ها، نیروی انسانی و ماموریت های تخصصی پلیس ها جمع بندی و دسته بندی شده است.

الگوی مطلوب آمایش سرزمینی فراجا بر حسب 7 بعد شامل جغرافیا، ژئوپولیتیک، روندهای آینده، جرم، سیاست و اجتماع، ماموریت های فراجا و منابع و محدودیت ها، 24 مولفه و 107 شاخص تعریف شد. ساختار اجرایی الگو به صورت لایه گذاری پیشنهاد شد و مبنای آن، محدودیت هایی است که فراجا در زمینه نیروی انسانی، تجهیزات و امکانات با آن مواجه است. این الگو شامل چند لایه اصلی به صورت زیر است: لایه اول شامل پوشش کل سرزمین با شاخص های عمومی، لایه دوم شامل پوشش کل جمعیت براساس نسبت های پایه، لایه سوم شامل توزیع نیروها، ابزارها و تجهیزات براساس اولویت بندی ماموریت ها و لایه چهارم شامل توزیع برمبنای جرایم تخصصی پلیس های تخصصی است.