بررسی مقایسه ای بیماران مبتلا به ضایعه فیبرو استخوانی جمجمه و صورت از نظر تشخیص کلینیکی، آسیب شناختی و غیره در بیمارستان حضرت فاطمه در سالهای 81-1377

ضایعات فیبرواستخوانی بسیار گوناگون بوده و یک گروه هتروژن از تومورهای فک و صورت است که همیشه مشکلاتی در تقسیم بندی، تشخیص و درمان آنها وجود دارد. این مطالعه برای بررسی فراوانی دیس پلازی فیبروز استخوان و نیز بررسی دقت و ارزش تشخیصی مطالعه بافتی در آن انجام شده است. لذا 15 بیمار با ضایعات استخوانی جمجمه و صورت در مدت 5 سال (81-1377) در بیمارستان حضرت فاطمه مورد بررسی قرار گرفته اند که تشخیص نهایی آسیب شناسی آنها دیس پلازی فیبروز بوده است. در این تحقیق نسبت ابتلای زن به مرد 9.6 بود (محدوده سنی افراد مورد مطالعه 38-16 سال با میانگین 20 سال بود). 12 بیمار ضایعه تک استخوانی و 3 بیمار ضایعات متعدد استخوان های فک و جمجمه داشتند. استخوان فک فوقانی (ماگزیلا) شایع ترین محل درگیری بود. در یک بیمار تغییر شکل ضایعه به بدخیمی (سارکوم استیوژنیک) مشاهده گردید. در ارزیابی مجدد میکروسکوپیک در 10 بیمار، نمای دیس پلازی فیبروز کلاسیک دیده شد که با جزایر استخوانی درهم تنیده (Woven) بدون حاشیه استیوبلاستیک در یک استرومای حاوی سلولهای فیبروبلاستیک مشخص می گردد. در 5 بیمار دگرگونی هایی در نمای بافت شناسی دیده شد. در 3 مورد مناطق محدود یا منتشر استخوان سازی با حاشیه استیوبلاستیک (بنام فیبروم استخوان ساز) ossifying fibroma و در 2 مورد نیز اجسام گرد که نوعی سمنتوم (Cementum) در نظر گرفته می شود، موجود بود. هر دو ضایعه شامل استرومای پر سلول با فعالیت میتوزی بالا بودند. این ضایعات می توانند به عنوان (فیبروم سازنده استخوان و سیمان) Cemento-Ossifying Fibroma طبقه بندی شوند. با نگاهی به شرح حال بالینی و رادیولوژیک این دو بیمار، مشخص شد که این ضایعات تهاجم موضعی بیشتر و بدشکلی استخوانی شدیدتری نسبت به دیس پلازی فیبروز کلاسیک داشتند.