آیا بیشتر بهشتیان نابخردانند؟ پژوهشی درباره حدیث «اکثر اهل الجنه البله»

حدیث «اکثر اهل الجنه البله» حدیثی مشهور است که همواره بر زبان مسلمانان به ویژه عارفان و متصوفان جاری بوده و هست. در این مقاله در آغاز، با جست و جو در منابع شیعه و اهل سنت مسیر نقل این حدیث در منابع فریقین پیگیری و نشان داده شده است. آنگاه با به کار بستن قواعد و معیارهای حدیث شناختی و واکاوی قرینه های موجود، سند و راویان حدیث مزبور به محک نقد کشیده و در نتیجه نشان داده شده است که هیچ یک از طرق این حدیث خالی از ضعف نیست. سپس با توجه به نظر شارحان و محدثان، متن حدیث نقد و تحلیل شده و با فرض صدور حدیث از سرچشمه علم نبوی (ص) سعی شده معانی درست آن به دست داده شود. در همین بخش از پژوهش به دیدگاه عارفان هم که این حدیث را با مبانی ذوقی خود بسی موافق یافته اند اشارت رفته است.