بررسی وضعیت گالاکتوز در قندهای محلول قطعات جداکشت سه گونه اکالیپتوس بعنوان یک نشانگر شرایط رشد بافتها

قطعات جداکشت زیر لپه دانه رستهای سه گونه اکالیپتوس Eucalyptus، E. camaldulensis Dehnh.، E. viminalis Labill و E. froticetorum E. Muell بر روی محیط LS با سه تیمار هورمونی و در دمای 24°C جهت تولید کالوس و رشد کشت داده شد. با عصار ه گیری الکلی- آبی و سپس آبی، قندهای محلول و پلی ساکاریدهای ذخیره ای از بافتها استخراج گردید. ویژگی ها و تغییرات کمی و کیفی قندهای استخراج شده توسط تکنیکهای رنگ سنجی، کروماتوگرافی لایه نازک ((TLC و کروماتوگرافی گاز - مایع ((GLC مورد بررسی قرار گرفت. تیمارحاوی 0.88 μM بنزیل آدنین (BA)، 2.6 μM نفتالن استیک اسید ((NAA، 2.8 μM اندول بوتیریک اسیدIBA)) و 2 0.9 μM و 4- دی کلروفنوکسی استیک اسید (2،4-D) باعث ایجاد کالوسهای تیره و خشک چوبی شده گردید و بیشترین میزان رشد را در کالوسهای هر سه گونه القا کرد. درصورتیکه در تیمار هورمونی واجد 2،4-D 20 μM کالوسهای آبدار و شفافی بوجود آمد. تیمار واجد IBA 10 μM باعث ایجاد ریشه از جدا کشتها شد. در هر سه گونه تیمارهای ذکر شده پاسخ مشابهی را در جدا کشتها القا نمودند. عمده قندهای عصاره هیدروالکلی هیدرولیز نشده را قندهای گلوکز و ساکارز و تا حدودی رامنوز، فوکوز، ریبوز و گلوکورونیک اسید تشکیل می دهند. این عصاره فاقد گالاکتوز می باشد. در عصاره هیدرولیز شده نیز اثری از گالاکتوز دیده نمی شود، بلکه قندهای گلوکز و فروکتوز ناشی از هیدرولیز ساکارز، عمده ترین قندهای این بخش را تشکیل می دهند. در عصاره آبی هیدرولیز شده (پلی ساکارید ذخیره ای) قندهای گلوکز، گالاکتوز، مانوز - آرابینوز، گزیلوز بهمراه یک اورونیک اسید در تمام گونه ها و تیمارها تشخیص داده شد. نتایج نشان داد که برخلاف گیاهان کامل اکالیپتوس که در آنها قند گالاکتوز یکی از قندهای عصاره هیدروالکلی هیدرولیز شده است، در قطعات جدا کشت این قند وجود ندارد. درصورتیکه در عصاره آبی هیدرولیز شده کشت بافت دیده می شود. فقدان گالاکتوز در عصاره هیدروالکلی اعم از هیدرولیز شده یا نشده نشانگر وجود شرایط بهینه و عدم شرایط تنش محیطی در رشد بافتهای قطعات جدا کشت می باشد.