شیوه های جعل حدیث

حدیث موضوع و ساختگی، بنابر شواهد تاریخی و اتفاق علمای مسلمان، از پدیده های کهن میراث حدیثی مسلمانان است که سابقه آن به زمان پیامبر صلی الله علیه و آله برمی گردد. این پدیده از ابعاد مختلفی، مانند زمان آغاز جعل حدیث، آغاز گران جعل حدیث، زمینه ها و علل جعل حدیث، وضاعان حدیث و... قابل بررسی و مطالعه است. در این مقاله تلاش می شود به اختصار به یکی از این ابعاد، یعنی شیوه های جعل حدیث، پرداخته شود تا معلوم شود که سازندگان احادیث جعلی چگونه به خلق احادیث موضوع می پرداختند. علاوه بر آن، برای تکمیل بحث، به دو مطلب مرتبط دیگر یعنی منابع جعل کنندگان حدیث و مضامین احادیث موضوع، اشاره می شود.