بررسی شیوع ناهنجاری های روانشناختی نوجوانان پس از رویارویی با زلزله

رخدادهای طبیعی باعث آسیب های شدید اقتصادی، اجتماعی و روحی- روانی در بازماندگان می گردد، که گاه اثر آن بر بازماندگان بسیار شدید و بلند مدت است. این پژوهش برای ارزیابی اثر زلزله در شیوع ناهنجاری های روانی نوجوانان انجام گرفت.
مواد و شمار 259 دانش آموز بمی در مقطع پیش دانشگاهی (17 تا 18 ساله) که پس از زلزله بم در استان یزد اسکان داده شده بودند با استفاده از پرسشنامه SCL-90-R و پرسشنامه PTSD بررسی شدند. نودوچهار نفر از آنان مرگ یکی از افراد درجه یک خانواده را در برابر زلزله بم تجربه کرده بودند و در 165 نفر دیگر چنین نبوده است (تنها در برابر زلزله قرار گرفته بودند.) نتایج پژوهش نشان داد که بیشترین ناهنجاری ایجاد شده به دنبال زلزله، به ترتیب اضطراب، افسردگی جسمی سازی مشکلات بوده است و پسران در مقایسه با دختران، در همه محورهای نه گانه ناهنجاری روانی نمره بالاتر به دست آوردند. بیشترین اختلالی که در پسران مشخص شد، اختلال پارانوئید، افسردگی و اضطراب بود. در حالی که در دختران افسردگی و وسواس اجباری به دست آمد. آزمودنی هایی که تجربه داغدیدگی داشتند، نمره هایی بالاتر در وسواس اجباری، روابط بین فردی واضطراب به دست آوردند. در مقایسه میان دختران و پسران داغدیده با افراد زلزله زده ای، که تجربه داغدیدگی نداشتند، دختران داغدیده نمره ای بالاتر در افسردگی و پسران داغدیده در وسواس اجباری به دست آوردند.
بیش از نیمی از جمعیت مورد بررسی به نحوی دچار اختلال استرس پس از سانحه هستند. بین اختلالهای روانی و شدت اثر زلزله بر روی فرد همبستگی مثبت وجود دارد. اضطراب شایعترین اختلال ایجاد شده در افراد مورد بررسی است. درصد شیوع اختلالات ایجاد شده در پسرها بیش از دخترهاست.