فرآیند آزادسازی دارو از قرص های شوگرکوت و فیلم کوت ایبوپروفن موجود در بازار دارویی ایران

ایبوپروفن یکی از ایمن ترین و پرمصرف ترین داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی است. این دارو در بازار دارویی ایران، به فرم سوسپانسیون خوراکی و نیز قرص های 200 و400 میلی گرمی فیلم کوت و شوگرکوت موجود است. از جمله مشکلات مربوط به اشکال دارویی جامد (قرص) ایبوپروفن، می توان به فقدان بیواکیوالانسی، حلالیت آبی پایین دارو، اثرات جانبی گوارشی آن و سخت تر شدن قرص در اثر پدیده کهنگی اشاره نمود که انجام مطالعات کاملی را در زمینه این فرم ایجاب می نماید. در تحقیق حاضر چگونگی انحلال دارو از قرص های شوگرکوت و فیلم کوت ایبوپروفن مورد مطالعه قرار گرفته و با روند آزاد سازی دارو از فراورده استاندارد مقایسه شده است.
این یک مطالعه تجربی آزمایشگاهی است که بر روی قرص ایبوپروفن در آزمایشگاه فارماسیوتیکس دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1382 انجام گرفته است. سه نوع قرص ایبوپروفن مورد آزمایش از میان نمونه های موجود در بازار دارویی (شوگر کوت، فیلم کوت و استاندارد) انتخاب شد. این قرص ها دارای شماره سری ساخت و تاریخ انقضا بود و بر اساس نمونه گیری تصادفی برگزیده شد. به منظور انجام آزمایش سرعت انحلال روش شماره یک فارماکوپه آمریکا (متد سبد چرخان) در محیط های مختلف در درجه حرارت 37 درجه سانتی گراد با سرعت چرخش 150 دور در دقیقه مورد استفاده قرار گرفت. علاوه بر آن، آزمایش های فارماکوپه ای دیگر نظیر؛ اندازه گیری سختی قرص ها، میزان فرسایش، یکنواختی محتوی و زمان از هم پاشیدن قرص ها مطابق فارماکوپه های رسمی آمریکا یا انگلیس انجام شد. داده های جمع آوری شده با نرم افزار SPSS و آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه، دانکن و مجذور کای تجزیه و تحلیل گردید.
نتایج آزاد سازی قرص های ایبوپروفن استاندارد، شوگرکوت و فیلم کوت در محیط اسیدی به ترتیب نشان دهنده انحلال 5، 8 و 12 درصد دارو پس از 30 دقیقه بود. میزان داروی آزاد شده پس از 20 دقیقه در محیط بافر فسفات در مورد هر دو فراورده شوگرکوت و فیلم کوت حدود 80 درصد و در مورد فراورده استاندارد تقریبا 100 درصد بود. هر دو نمونه قرص شوگرکوت و فیلم کوت از لحاظ اختصاصات فارماکوپه ای دیگر نظیر تست زمان از هم پاشیدن در محدوده معیارهای فارماکوپه قرار داشتند.
در حالی که الگوی آزادسازی دارو از دو فراورده شوگرکوت و فیلم کوت در محیط بافر فسفات مشابه با یکدیگر و منطبق بر معیارهای فارماکوپه آمریکا و انگلیس می باشد، با این حال آزادسازی آهسته تر دارو از قرص های شوگرکوت نسبت به فیلم کوت در محیط اسیدی نشان دهنده مقاومت موثرتر روکش قندی نسبت به روکش لایه نازک می باشد.