مقایسه اختلالات هدایت عصبی در رادیکولوپاتی کمری-خاجی و پلی نوروپاتی آکسونال

افتراق بالینی مابین پلی رادیکولوپاتی کمری- خاجی و فرم آکسونال نوروپاتی محیطی ژنرالیزه، اغلب دشوار می باشد. در این موارد پزشک با تکیه بر وجود دنرواسیون در عضلات پاراسپینال و طبیعی بودن مطالعات هدایت عصبی(Nerve Conduction Study، NCS) تشخیص رادیکولوپاتی را مطرح می نماید. این معیارها اغلب کافی نمی باشند، مثلا در بیماران پیر، که درآنها دامنه موج پتانسیل های عمل اعصاب حسی ممکن است بصورت یک روند وابسته به سن کاهش یافته باشد.حال اگر ماهیت تغییرات هدایت اعصاب حرکتی در رادیکولوپاتی های کمری- خاجی و نوروپاتی معلوم گردد،در اینصورت احتمالا بتوانیم معیار الکترودیاگنوستیک مفیدی برای افتراق رادیکولوپاتی از نوروپاتی داشته باشیم.
افرادی در این مطالعه وارد شدند که معیارهای بالینی و الکتروفیزیولویک رادیکولواتی L5/S1 ویا پلی نوروپاتی آکسونال را داشتند. گروه نوروپاتی آکسونوپاتی دیستال شامل 19 مرد و17 زن، وگروه رادیکولوپاتی کمری-خاجی شامل 28 مرد و22 زن بودند. برای کاهش عوامل مداخله کننده مربوط به سن، بیماران مسن تر از 60 سال از مطالعه کنار ذاشته شدند. تمام بیماران پس از انتخاب تحت مطالعه اندامهای تحتانی قرار گرفته ودر هر فرد موارد زیر اندازه گیری و ثبت گردید. دامنه موج پتانسیلهای عمل عضلهء مورد مطالعه، تاخیر دیستال هر پتانسیل عمل و سرعت هدایت عصبی، حداقل، حداکثر و میانگین تاخیر موج F و نیز حداکثر - حداقل دامنه تاخیر موج F در اعصاب تی بیال و پرونئال عمقی هر دو پا در تمام افراد اندازه گیری و ثبت گردید.
. حداقل - حداکثر و میانگین تاخیر موج F برای اعصاب تی بیال وپرونئال عمقی به وضوح در گروه دچار نوروپاتی از گروه دچار رادیکولوپاتی کمری-خاجی طولانی تر بود (001/0P <). میانگین دامنه موجهای (Compound Muscle Action Potential، CMAP برای اعصاب تی بیال وپرونئال عمقی در گروه دچار نوروپاتی کمتر از گروه مقابل بود (001/0 (P <، ونیز میانگین ثبات موج F نیز در گروه نوروپاتی پایین تر بود(001/0 (P <. ولی میانگین دامنه تاخیر موج F برای هر دو عصب در گروه دچار رادیکولوپاتی بصورت معنی داری طولانی تر بود (001/0(P <، که این طولانی بودن بخصوص در مورد عصب پرونئال عمقی واضح تربود(004/0 (P =. بدیهی است که در افراد جوان که در آنها کاهش واضح دامنه موج پتانسیلهای عمل اعصاب حسی(Sensory Nerve Action Potential، SNAP)، بصورت قابل اعتمادی قابل تفسیر می باشد، تاکید و تکیه زیاد بر مطالعات هدایت حرکتی، غیرضروری است. همچنین وقتی دنرواسیون در عضلات پروگزیمال عصب گیری شده از ریشه های L5/S1 یافت می شود، رادیکولوپاتی بسیار محتمل تر از نوروپاتی است. گاها وقتی بیماری با کرختی و گزگز در پاها مراجعه کرده و مطالعات هدایت اعصاب حسی یا الکترومیوگرافی غیرقابل تفسیر باشد، در این موارد بررسی اختلالات هدایت حرکتی بخصوص بررسی معیارهای مختلف موج F شامل: حداقل تاخیر، ثبات ومخصوصا دامنه تاخیر می تواند مفید باشد.