مقایسه تغییرات زمان ریکاوری و عوارض آن براساس تغییرات کورتیزول در جراحی انتخابی افراد معتاد و غیر معتاد به تریاک در دانشگاه علوم پزشکی کرمان

در انسان مواد مخدر و سایر ترکیبات وابسته از ترشح فیزیولوژیک آدرنوکورتیکوتروپین از غده هیپوفیز جلوگیری می کنند. هدف از بررسی حاضر تعیین ارتباط فیزیولوژیک بین سطح سرمی کورتیزول بیماران معتاد و نارسایی غده فوق کلیوی در آنهاست.

یکصد بیمار که جهت اعمال جراحی الکتیو به مراکز درمانی دانشگاه علوم پزشکی کرمان مراجعه کرده بودند با روش آسان انتخاب و به دو گروه معتاد و غیر معتاد (شاهد) تقسیم شدند. صبح روز قبل از عمل جراحی سطح سرمی کورتیزول خون دو گروه به روش رادیوایمونواسی (RIA) اندازه گیری شد.

از 50 بیمار معتاد به تریاک در 17 بیمار (34%) سطح کورتیزول کمتر از حد طبیعی، 5 بیمار (10%) بالاتر از حد طبیعی و در 28 بیمار (56%) در سطح طبیعی بود. کاهش سطح سرمی کورتیزول در بیماران معتاد با شدت و مدت اعتیاد ارتباط مستقیم داشت. اما از نظرآماری معنی دار نبود. سطح کورتیزول سرم خون بیماران شاهد همگی در حد طبیعی بود. عوارض بیهوشی در اتاق ریکاوری و علائم ترک مواد مخدر بخصوص درد و تعریق دربیماران معتاد خیلی بیشتر از بیماران غیر معتاد بود و از نظرآماری اختلاف آنها معنی دار بود (00001/0 p<). فاصله زمانی بیداری بعد از بیهوشی (ریکاوری) در بیماران معتاد خیلی کمتر از گروه شاهد بود و با شدت و مدت اعتیاد ارتباط مستقیم داشت و از نظر نیز آماری معنی دار بود (00001/0 p<).

نتیجه گیری و توصیه ها: 

بیماران معتاد برای اعمال جراحی الکتیو جز بیماران پر مخاطره محسوب می شوند. باید در فرایند بیهوشی این بیماران توجه خاص به کاهش عوارض بیهوشی و ریکاوری بعلت تضعیف و نارسائی غده فوق کلیه در اثر مصرف مداوم مواد مخدر مبذول داشت.