تاثیر شدت میدان الکتریکی بر میزان انتقال رطوبت خاک در پدیده الکترواسمز

در مناطقی که آب زیرزمینی منبع تامین نیاز آبی گیاه باشد برای بالا آوردن آب یا رطوبت به سطح خاک یا محدوده ریشه گیاهان معمولا از عمل پمپاژ استفاده می شود. در صورتی که بتوان عمل پمپاژ را حذف نمود و تنها با اعمال جریان الکتریکی یا شدت میدان الکتریکی بر خاک نیاز آبی گیاه را برطرف کرد، در واقع یک گام مؤثر در ارائه روش های نوین آبیاری برداشته شده است. این موضوع محور اصلی این تحقیق را تشکیل می دهد. تحقیق حاضر تاثیر شدت های مختلف میدان الکتریکی جریان مستقیم بر جابجایی رطوبت خاک و امکان آبیاری گیاهان را در پدیده الکترواسمز مورد بررسی قرار می دهد. برای این منظور مخزنی از جنس عایق الکتریکی به عمق 1 متر و سطح مقطع 06/0 مترمربع ساخته و با نمونه خاک دارای رطوبت یکنواخت پر شد. در طول آزمایش 10 سانتی متر از قسمت پایین مخزن در حالت اشباع نگه داشته شد. الکترود مثبت به شکل میلگرد فلزی در قسمت اشباع و الکترود منفی به صورت شبکه توری فلزی در عمق 10 سانتی متری از سطح خاک قرار گرفت. در صورتی که فاصله سطح خاک از لبه بالای مخزن 10 سانتی متر در نظر گرفته شود فاصله الکترودها از یکدیگر 70 سانتی متر خواهد بود, و چنانچه بین قطب مثبت و قطب منفی میدان الکتریکی برقرار گردد رطوبت از قسمت تحتانی به بخش فوقانی خاک منتقل می شود. شدت میدان های الکتریکی اعمال شده بر خاک داخل مخزن در مدت 5 روز صفر (شاهد), 6/28, 1/57, 7/85 و 3/114 ولت بر متر و رطوبت های وزنی متناظر با شدت میدان های مذکور به ترتیب 50/21, 21/29, 54/31, 00/33 و 50/36 درصد بودند. نتایج به دست آمده نشان داد که هر چه شدت میدان الکتریکی قوی تر باشد میزان جابجایی رطوبت در مدت زمان معین در ستون خاک بیشتر است.