ارزیابی مقایسه ای خصوصیات نیرو - خمش سیم های ارتودنسی نیکل - تیتانیوم

به طور معمول سیمهای ارتودنسی نیکل - تایتانیوم به ظاهر یکسان دارای خصوصیات یکسان نبوده و یکسان عمل نمیکنند. در حال حاضر در بازار ارتودنسی ایران سیمهای نیکل - تایتانیوم گوناگونی وجود دارد که انتخاب را برای عمل کننده دشوار ساخته است. این پژوهش با هدف مقایسه خصوصیات نیرو - خمش سیمهای نیکل - تایتانیوم سوپرالاستیک موجود در بازار تجاری ایران و کمک به انتخاب سیم مناسب برای مصارف درمانی صورت گرفت.
این پژوهش از نوع توصیفی مقطعی بوده، و بصورت مشاهدهای صورت گرفت. در این پژوهش 50 سیم سوپرالاستیک با مقطع 016/0 اینچ (10 نوع سیم و از هر سیم 5 نمونه) با روش «تست خمش سه براکتی» در دمای o 27 سانتیگراد توسط دستگاه Hounsefield مدل H10KS در دانشکده متالورژی دانشگاه صنعتی شریف مورد آزمایش قرار گرفته، میزان نیروی اعمال شونده از سوی سیمها در فواصل 25/0 میلیمتری از حالت صفر تا خمش 3 میلیمتر و سپس در حالت باربرداری از حد 3 میلیمتر تا ناحی های که نیرویی اعمال نمیشود (permanent set) اندازهگیری و جداول، نمودارها و منحنی نیرو - خمش مربوط به هر سیم ترسیم گردید. با کمک نرم افزار SPSS و توسط آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA) تجزیه و تحلیل آماری صورت گرفت و هر سیم با 9 سیم دیگر توسط آنالیز Tukey مقایسه شد.
اگر چه منحنی های بدست آمده شکل کلی منحنی سیمهای سوپرالاستیک را دارا بود ولی میزان اعمال نیرو از سوی سیمها در خمشهای مختلف تفاوتهای معنیدار آماری نشان داد. براین اساس 10 سیم فوق برحسب میزان اعمال نیرو به 3 گروه سبک (Rematitan، Global، Elastinol، Nitinol Sel)، متوسط (Chinese NiTi، Flex medics، Force II و Nitanium) و سنگین (Force I و Reflex TP) تقسیم شدند. به علاوه معلوم شد که حتی سیمهای مربوط به یک کارخانه و یک بستهبندی نیز کاملا یکسان عمل نمیکنند و با هم تفاوتهایی دارند که در این میان بیشترین پراکندگی در سیمهای مربوط به کارخانه TP و کمترین پراکندگی در سیمهای کارخانه Global مشاهده شد.
این پژوهش نشان داد که تنها با مشاهده کلمه «سوپرالاستیک» بر روی بستهبندی سیمهای نیکل - تایتانیوم و تبلیغات ارایه شده از سوی کارخانه سازنده نباید به خرید و مصرف یک سیم خاص برای درمان هر نوع ناهنجاری اقدام نمود. توصیه کلی این است که ضمن توجه دقیق به ویژگی های اعلام شده از سوی کارخانه، دقت و احتیاط لازم نیز به عمل آید و به نتایج تحقیقات نیز نوجه شود.