بررسی میزان رعایت اخلاق حرفه ای در اجرای دستورات دارویی توسط پرستاران

فرآیند مراقبت از بیمار جزء اصلی در عملکرد پرستاران است و دستورات دارویی بخش مهمی از فرآیند درمان و مراقبت از بیمار می باشند. عدم توجه کافی به اصول صحیح در دادن دارو می تواند منجر به بروز مشکلات اخلاقی و حرفه ای متعددی گردد. خطاهای پزشکی و پرستاری یکی از مشکلات مهم سلامت عمومی هستند و تهدیدی جدی برای ایمنی بیمار محسوب می شوند. آگاهی فزاینده نسبت به تعداد، علل و عواقب خطاها در پزشکی، موید ضرورت ارتقاء دانش نسبت به این مشکل و ارایه راه حل های عملی و راهبردهای پیشگیری از آن است.
این پژوهش یک مطالعه توصیفی- تحلیلی است که با هدف تعیین میزان رعایت اخلاق پرستاری در فرآیند دارو دادن توسط پرستاران شاغل در بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است. نمونه های پژوهش را 305 نفر پرستار با مدرک لیسانس و فوق لیسانس شاغل در بخش های بزرگسالان بیمارستان های منتخب تشکیل می دادند. ابزار این پژوهش عبارت از پرسشنامه و فهرست وارسی بود که پرسشنامه شامل سؤالاتی راجع به اطلاعات فردی واحدها و سؤالاتی راجع به اشتباهات دارویی واحدهای مورد پژوهش بود، فهرست وارسی شامل 17 سوال یا رفتار مورد نظر در خصوص عملکرد افراد در فرآیند دادن دارو بود. پژوهشگران با مراجعه به بخش های بزرگسالان و دسترسی به نمونه ها ابتدا پرسشنامه را تحویل واحدها داده و سپس چک لیست مربوطه به طور جداگانه برای دو مشاهده به فاصله حداقل 15 روز و هر بار به مدت یک نوبت کامل کاری تکمیل می نمودند. داده های جمع آوری شده با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی و آزمون های آماری مجذور کای، تست دقیق فیشر و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها نشان داد بیشترین درصد واحدها مربوط به گروه سنی بین 26 تا 35 سال، زن و مجرد بوده، اکثریت دوره آموزش ضمن خدمت اخلاق پرستاری را نگذرانده بودند. هم چنین بیشترین درصد آنان (6/49%) عملکرد نامطلوب در دادن دارو داشته و عواملی چون نوع بخش (005/0=p)، و متوسط ضریب اشغال تخت در هفته (00/0=p)، تعداد همکاران پرستار و بهیار در یک نوبت کاری (001/0=p)، تحصیلات (037/0=p)، میزان رضایت از بخش محل خدمت (043/0p=) و امکانات فنی بخش (029/0p=) با رعایت نکات اخلاقی پرستاری در دادن دارو ارتباط معنادار داشته است.
یافته ها نشان داد بیشترین درصد واحدهای مورد پژوهش در فرآیند دادن دارو عملکرد نامطلوب داشته و لذا پیشنهاد می شود که مدیران، برنامه ریزان و مربیان پرستاری با برنامه های آموزش ضمن خدمت و تدوین خط مشی های مورد نیاز توجه لازم را در زمینه رعایت اخلاق پرستاری در عملکرد حرفه ای پرستاران به عمل آورند.