بررسی خشکسالی و روند آن در استان کهگیلویه و بویراحمد

بارش از عوامل مهم جوی است که نقش بسزایی در اقتصاد و زندگی مردم هر منطقه دارد چرا که کمبود آن در تولید بخش های کشاورزی، دامپروری و صنعت دخیل بوده و موجب خسارت و نابودی در این بخش ها می گردد. خشکسالی یکی از پدیده های آب و هوایی و از جمله رخدادهای مصیبت باری است که خسارت های زیادی را باعث می شود. استان کهگیلویه و بویراحمد همواره در معرض خشکسالی قرار دارد و علاوه بر آن کشتزارها، منابع طبیعی و جنگلی آن در معرض خطر جدی می باشد. یکی از راه های تعدیل خشکسالی، ارزیابی و پایش آن بر اساس شاخص هایی است که بتوان میزان شدت و تداوم آن را در یک منطقه تعیین نمود. در مقاله حاضر تحلیل بارش و خشکسالی (شدت، تداوم، روند و سطح تحت تاثیر خشکسالی) در استان کهگیلویه و بویراحمد با استفاده از شاخص بارش استاندارد شده برای بازه های زمانی 3، 6، 12، 24 و 48 ماهه و شاخص های تفاضل درصدی و استاندارد بارش مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج بررسی ها نشان داده است که در دوره 20 ساله مورد مطالعه (1381-1362) متوسط بارش سالانه به طرف شرق و جنوب شرقی استان افزایش می یابد، همچنین فراوانی رخداد دوره های خشک کوتاه مدت (سه ماهه) در چندین ایستگاه منتخب در حدود 13 مورد بوده است. حال آنکه این فراوانی در مقیاس های زمانی 12، 24 و 48 ماهه بسیار کمتر است. همچنین تداوم دوره های خشک در بازه های بلندمدت (12، 24 و 48) ماهه در حدود 80 ماه است. بنابراین در مورد خشکسالی های بلند مدت (هیدرولوژی) که به آبهای زیرزمینی و سطحی مربوط می شود، برای بازگشت به حالت نرمال، ماه ها زمان نیاز است اما برای بازه های کوتاه مدت یعنی خشکسالی های کشاورزی و رطوبت خاک بارش های روزانه کافی است. از دیگر نتایج این که در سالهای 1372 و 1378 بیش از 80 درصد از سطح استان را خشکسالی شدید فراگرفته است.