مقایسه موم های اپی کوتیکولی سطح سوزن ها و ساقه های کاج الدار با دو شکل طبیعی به وجود آمده از آن

پژوهش حاضر روی ویژگی های میکروموفولوژی موم و کوتیکول سوزن ها و ساقه کاج های الدار (Pinus eldarica)، کله قندی و توپی انجام شده است. نتایج میکروسکوپ SEM نشان داد که سطح ساقه و اتاقک های زیر روزنه با کریستال های موم لوله ای در هر سه نوع کاج پوشیده شده است. سطح زیرین سوزن ها نیز که بیشتر توسط موم های بی شکل یا ورقه ای پوشیده شده، از نظر مقدار و نیز ساختار در کاج توپی با سایرین متفاوت بوده است. اما بارزترین تفاوت مربوط به سطح رویی سوزن های کاج توپی بوده که از نظر ساختار نسبت به دو کاج دیگر متکامل تر به نظر می رسد. در این سطح، کریستال های لوله ای روی توده های بی شکل موم به چشم می خورند در حالی که در کاج الدار، موم ها اغلب بی شکل یا ورقه ای هستند و کاج کله قندی نیز دارای گرانول های به هم پیوسته می باشد. نتایج این تحقیق حاکی از نوعی سیر تکاملی موم ها از کاج الدار به سمت کله قندی و توپی است.