اخلاق زیستی و ART (بخصوص اهدای تخمک و جنین) از دیدگاه اسلام (اهل سنت) و قوانین موجود در آلمان

اخلاق زیستی طی دو دهه گذشته شاهد سکولاریزه شدن بوده است و دراین ارتباط متعاقبا نفوذ افکار مذهبی در اخلاق زیستی کاهش یافته است. اخلاق زیستی امروزه دیگر همانند سابق تحت اقتدار مذهب و پزشکی سنتی قرار ندارد. متاسفانه این مبحث تحت غلبه بیشتری از مفاهیم فلسفی، اجتماعی و قانونی قرار گرفته است. در ممالک اسلامی دین هنوز تاثیر بسزایی در جنبه های مختلف رفتاری، کرداری و سیاسی مردم دارد. از آنجا که علم بدون اعتقاد مخرب روح انسانی است، بنابراین تعجبی ندارد که همواره شاهد تعامل و ارتباط متقابل علم و دین از آغاز تاریخ بشریت با یکدیگر باشیم. قرآن کریم مردم را به ازدواج، تشکیل خانواده و ازدیاد نسل ترغیب کرده است. آیه ای از قرآن می فرماید: ما رسولان خود را فرستادیم و قبل از آن همسر و فرزندان را برای آنان مقرر کردیم.(قرآن کریم سوره الرعد آیه 38). آیه دیگری می فرماید: و خداوند برای شما همدم هایی از جنس خودتان آفرید و بواسطه وصلت شما، پسران و دختران و نوه ها را موجودی بخشید و برای شما از بهترین ها روزی مقرر فرمود.(قرآن کریم سوره النحل آیه 72).
در مورد ناباروری در بین زوجین خداوند می فرماید: خداوند دختر و پسر را به هر که بخواهد ارزانی می دارد و عقیم می گذارد هر کس را اراده فرماید.(قرآن کریم سوره شورا آیه50-49)پیشرفت های صورت پذیرفته در تکنولوژی تولید مثل و لقاح خارج رحمی، جدا ساختن رابطه جنسی از تولیدمثل را ممکن ساخته است. این پیشرفت ها زنان را قادر ساخته است تا بتوانند بدون داشتن رابطه جنسی از طریق طبیعی و یا لقاح آزمایشگاهی حامله شوند. همچنین در ادامه این روش های درمانی، امکان استفاده از باروری شخص ثالث از طریق تخمک، اسپرم و یا رحم غیر فراهم آمده است. دستورالعمل های اصلی باروری کمکی یا لقاح خارج رحمی از دیدگاه اهل سنت در جهان اسلام، عبارتند ازاینکه: انجام ART برای زوجین و به عنوان یک روش درمانی تنها در زمانی مقدور خواهد بود که عقد ازدواج آنان اعتبار قانونی داشته و فقط از گامت زوجین در تشکیل جنین استفاده گردد. قراردادازدواج بواسطه طلاق یا مرگ همسر باطل می گردد و لذا استفاده از گامت همسر متوفی یا مطلقه ممنوع است. اهل سنت اهدای اسپرم و تخمک را به جهت اختلاط نسل ممنوع می دانند. سابقا فتوایی وجود داشت که اهداء تخمک یا جنین را در خانواده ای که مرد دو همسر و یا بیشتر داشت (Bigamy) مجاز می دانست. در حالیکه اکنون این فتوا تغییر یافته است و امکان جابجایی گامت از همسران متعدد یک فرد نیز مجاز نیست. از سال 1991 در آلمان قانونی تصویب شد که بکارگیری روش های کمک باروری را قانونمندنمود. این قانون اهداء تخمک و جنین را مجاز ندانسته در حالیکه استفاده از اهداء اسپرم مجازشناخته شد. اهداء تخمک و جنین صرفا به دلیل مشکلات قانونی احتمالی متعاقب آن مردود دانسته شده است. این محدودیت ها فقط جنبه قانونی داشته و بر مبنای اصول دینی یا اخلاقی نیست.