بررسی و مقایسه روش های پیش بینی پدیده فشارندگی با مطالعه موردی تونل امامزاده هاشم

اولین تعریف علمی برای پدیده فشارندگی در سنگ توسط ترزاقی ارائه شد. طبق تعریف او سنگ های فشارنده بر اثر اعمال تنش به آهستگی به درون تونل پیشروی می کنند، بدون آنکه حجم آنها به طور محسوس افزایش یابد. همچنین بارلا و انجمن بین المللی مکانیک سنگ فشارندگی را براثر افزایش تنش برشی تعریف نموده که باعث حرکت پیرامون تونل به سمت داخل آن بشود. در این تحقیق بررسی بوجود آمدن پدیده فشارندگی در تونل ها مورد مطالعه قرار گرفته است. در منابع، روش های مختلفی از جمله تجربی، نیمه تجربی و تئوری- تحلیلی ارایه شده است. روش های سینگ، گوئل، جتوا و هوک- مارینوس از جمله این روش ها می باشند. به عنوان مطالعه موردی از تونل جدیدالاحداث امامزاده هاشم استفاده و وضعیت فشارندگی در این تونل مورد تحقیق قرار گرفته شده است. این تونل به عرض 12 متر و به ارتفاع 9 متر در مسیر جاده هراز قرار گرفته است. در این تونل به دلیل وجود شرایط آبهای زیرزمینی، ناپیوستگی ها و گسل ها ریزش در مسیر تونل در ماسه سنگ ها و شیل های سازندهای مختلف در مسیر تونل رخ داده است. در این تحقیق به بررسی ویژگی های زمین شناسی و خواص ژئومکانیکی توده سنگ های مسیر این تونل، استعداد وقوع پدیده فشارندگی، میزان شدت و ارزیابی این پدیده پرداخته شد. نتایج حاکی از این می باشد که میزان فشارندگی در شیل سازند شمشک زیاد می باشد و در این سازند ریزش رخ خواهد داد. مارن با میان لایه سنگ آهکی و سنگ آهک ضخیم سازند مبارک بعد از شیل دارای بیشترین فشارندگی در سازندهای مسیر تونل می باشند. مقایسه روش های مختلف در تعیین پدیده فشارندگی نشان داد که روش جتوا واقع بینانه ترین جواب را برای پدیده فشارندگی در تونل مورد مطالعه ارائه نموده است.