رویکرد مردم شناختی در تحلیل انقلاب اسلامی (با تاکید بر مکتب فرهنگی فرانسه)

نظریه های کلاسیک انقلاب به طور معمئل با تکیه بر مبانی برآمده از تئوری های جامعه شناختی، انقلاب های اجتماعی را تبیین می کنند. آنچه در این میان مورد غفلت قرار می گرفت زندگی روزمره مردمانی بود که اقلاب به مثابه یک رخداد کلان، محصول عملکرد جمعی آنها محسوب می شد. برداشت مکانیستی معمول از مقوله انقلاب مانع از درکی دقیق از این تحولات اجتماعی بود. تحولی که در بطن خود در بر دارنده بسیاری از عناصر آشکار و پنهان فرهنگی است که فهم و درک آنها چندان در توان تئوری های معمول جامعه شناختی نبود. از این رو مکاتب نظری مطرح در این حوزه علاقه چندانی به مطالعه این متغیر های عموما فرهنگی نداشتند. با گذشت زمان و اهمیت یافتن نقش عناصر معمول زندگی اجتماعی در تحولات سیاسی، مطالعه انقلاب های اجتماعی، روش هایی را می طلبید که قادر به درک عمیق و ژرف در این حوزه باشد. در این میان رهیافت های مردم شناختی در کنار سایر رویکردهای فرهنگی اقبال فراگیری در میان پژوهشگران این حوزه یافت. هدف این نوشتار به اختصار معرفی برخی از مواردی است که مبیین تاملات ژرف مردم شناختی به منظور فهم (و نه تبیین) انقلاب اسلامی است.