اثرات زیست محیطی توسعه شهری بر آلودگی نیترات در آبهای زیرزمینی گستره گرگان، شمال خاور ایران

بیش از 80 درصد آب شرب شهر رو به رشد و پرجمعیت گرگان، از منابع آبهای زیرزمینی (آبخوانهای زیارت، شصت کلا و گرمابدشت) تامین می شود. تجزیه شیمیایی آبهای زیرزمینی گستره گرگان، وجود دو منطقه با غلظت غیر مجاز نیترات (آبخوان زیارت) را در محدوده شهری نشان می دهد. الگوی تغییرات غلظت کلر در چاه های با تمرکز بالاتر از حد نیترات، از الگوی تغییرات غلظت نیترات آب این چاه ها تبعیت می کند. با وجود قرارگیری آبخوانهای شصت کلا و گرمابدشت در محدوده زمینهای کشاورزی، میزان نیترات این آبخوانها نسبت به آبخوان زیارت پایین تر است و عدم تاثیر یا اثر ناچیز کودهای شیمیایی بر آلودگی آبهای شرب این منطقه را نشان می دهد. تعیین مقادیرNO3/Cl و K/Cl، منشا غلظت غیر مجاز نیترات آبهای زیرزمینی این منطقه را فاضلابهای خانگی نشان می دهد. همچنین، قطع درختان جنگلی و توسعه شهر گرگان نیز سبب به هم خوردن چرخه نیتروژن و ورود مقادیر قابل توجهی نیترات به آبهای زیرزمینی منطقه شده است.