الگوسازی بارش ایستگاه های ارومیه و تبریز چکیده

با توجه به اهمیت بارش در مدیریت منابع آب وآمایش سرزمین و نقش آن در برنامه ریزی های خرد وکلان، بخصوص تاثیر فراوان آن براقتصادکشاورزی، الگو سازی وشبیه سازی رفتاربارش درسال های اخیر، موردتوجه مجامع علمی بوده است. الگوی فصلی- ضربی باکس، جنکینس(1976) برای دست یابی به این مقصود با توجه به ماهیت فصلی بودن داده های بارش ازکارایی بیشتری برخورداراست. دراین روش، متوسط هرماه براساس میانگین بارش ماه های پیشین درهمان سال و سال های قبل و همچنین ضربه های تصادفی بیان می شود.دراین تحقیق با استفاده ازداده های پنجاه ساله بارش ماهانه ی ایستگاه های ارومیه و تبریز، ابتدا مؤلفه های اولیه وثانویه مورد مطالعه قرارگرفت، سپس براساس روش seasonalARIMA وپارامترهای مربوط (به شرط نرمال وتصادفی بودن باقیمانده ها) الگوی نهایی بارش ایستگاه های ارومیه وتبریزبه ترتیب12(111) (000)، 12(011) (000) تعیین شد.درنهایت به پیش بینی مقادیر سال های آتی پرداخته شد. ضریب همبستگی بالای بارش پیش بینی شده و مشاهده شده برای سال های 2001 و2002، حاکی ازتوانایی الگوی انتخابی دربرآورد بارش ایستگاه های مورد مطالعه است