بررسی وضعیت نگهداری و هزینه مراقبت از تجهیزات پزشکی بیمارستانهای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران در سال 1379

تجهیزات پزشکی نقش مهمی در امر تشخیص، درمان و آموزش پزشکی دارند. هر ساله میزان قابل توجهی از دستگاه های پزشکی در بیمارستانها دچار نقص فنی می شوند و کارآیی خودرا از دست می دهند بطوری که سهم عمده ای از هزینه های بیمارستانها به تهیه و تعمیر این تجهیزات اختصاص می یابند و در نتیجه خسارتهای علمی و اقتصادی زیادی به سیستم بهداشتی و درمانی کشور تحمیل می شود. این پژوهش یک مطالعه مقطعی (cross–sectional) است که به منظور بررسی وضعیت نگهداری و هزینه مراقبت تجهیزات پزشکی در بیمارستانهای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی ایران انجام گردیده است. بدین منظور تعداد 284 مورد از دستگاه ها و تجهیزات پزشکی در بیمارستانهای تابعه به روش نمونه گیری طبقه ای با بیش از 5 سال سابقه کاری انتخاب شدند و مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بود که توسط پرسشگر تکمیل می گردید و جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمارهای توصیفی و استنباطی و آنالیز واریانس یک طرفه و ضریب همبستگی اسپیرمن استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که تقریبا 60 % تجهیزات پزشکی بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی ایران به هیچ وجه مورد کنترل و ارزیابی توسط کارکنان واحدهای مورد بررسی قرار نگرفته بودند و در هیچ یک از بیمارستانهای مورد مطالعه، واحد نگهداری مهندسی پزشکی وجود نداشت. هدف از این پژوهش بررسی وضعیت نگهداری تجهیزات پزشکی شامل وضعیت تهیه و تعمیر و آموزش بوده است که در کل وضعیت تعمیر تجهیزات پزشکی بیمارستانهای مورد مطالعه 6/29 %، وضعیت تهیه 1/26 %، و وضعیت آموزش 1/14 % در حد خوب قرار داشتند. همچنین آنالیز واریانس نشان داد که میانگین امتیاز وضعیت تهیه، تعمیر، آموزش و هزینه مراقبت تجهیزات پزشکی برحسب استانداردهای بین المللی مختلف، از نظر آماری تفاوت معنی داری ندارند. بطور کلی وضعیت هزینه مراقبت تجهیزات پزشکی بیمارستانهای مورد مطالعه در 6/74 % موارد در حد نامناسب بودند. همچنین بین وضعیت تهیه و هزینه (005 /0 P< و 35/0= r) و بین وضعیت تعمیر و هزینه(15/0= r و 001 /0 P <) و بین وضعیت آموزش و هزینه (35/0= r و 000/0 P<) تجهیزات پزشکی ارتباط معنی داری وجود داشت. نتیجه حاصل از این پژوهش نشان دهنده عدم سیستم برنامه ریزی صحیح در وضعیت تهیه و تعمیر و آموزش و هزینه تجهیزات پزشکی در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی ایران بود.