چند ساقه زایی و پتانسیل باززایی جنین های ناقص و کامل در چهارگونه پنبه

باززایی از طریق چند ساقه چه زایی، یکی از روش های مناسب و موثر برای حفظ و تکثیر گیاهان هیبرید در تلاقی های دور و همچنین گیاهان تراریخته جدید است. در این تحقیق وضعیت ساقه چه زایی و باززایی چهار گونه زراعی پنبه شامل G.herbaceum، G.arboreum، G.hirsutum و G.barbadense و تاثیر محیط کشت و همچنین منشاء ریزنمونه روی آنها مورد مطالعه قرار گرفت. چند ساقه زایی در پنبه به طور مستقیم از طریق کشت تک جوانه های لپه ای و مریستم انتهایی مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصل، بذور کشت شده در سطح محیط کشت بعد از 48 ساعت جوانه زایی کرده و بعد از 3 تا 4 روز تولید ریشه و کوتیله دون مشخص در سطح محیط های کشت مورد مطالعه (MS1 و MS2) نمودند. در بین گونه های مورد مطالعه گونه G.hirsutum بیشترین و G.arboreum کمترین درصد جوانه زنی را نشان دادند. در کشت جنین های کامل، تولید و تکامل ساقه چه برای گونه های تتراپلوئید تقریبا در هفته دوم در حالی که برای گونه های دیپلوئید در هفته سوم پس از کشت مشاهده گردید. محیط کشت MS2 و همچنین محیط کشت SH بهترین نتیجه را به ترتیب در القاء ساقه چه زایی و ریشه زایی پنبه نشان دادند و در بین گونه های مختلف، گونه های تتراپلوئید از نظر تعداد ساقه چه و دو گونه G.barbadense و G.arboreum از نظر توان ریشه دهی برتری نشان دادند. استفاده از این روش برای ریزازدیادی و باززایی گونه های ریکال سیترانت پنبه، احیا و ازدیاد مواد ژنتیکی جدید و همچنین تهیه بافت، اندام و گیاهچه های استریل از طریق کشت های این ویترو، مناسب خواهد بود.