بررسی نگرش بیماران، پزشکان و پرستاران در خصوص میزان رعایت مفاد منشور حقوق بیمار

از جمله مهم ترین شاخص های ارزیابی کارایی کیفی ارائه ی خدمات سلامت بررسی وضعیت رعایت حقوق بیمار و نحوه ی تعامل ارائه دهندگان و گیرندگان خدمات سلامت است. هدف اصلی این پژوهش مقایسه ی نگرش بیماران (گیرندگان خدمات درمانی) و پزشکان و پرستاران (ارائه کنندگان خدمات درمانی) در خصوص میزان رعایت ابعاد مختلف حقوق بیمار در سه بیمارستان به نمایندگی از سه محیط ارائه ی خدمات درمانی (آموزشی - درمانی، خصوصی، درمانی - دولتی) بوده است.
مطالعه توصیفی تحلیلی و مقطعی بوده است. جمع آوری اطلاعات با پرسشنامه بوده که در گروه بیماران از طریق مصاحبه و توسط پرسشگر تکمیل و در گروه های پزشکان و پرستاران خود ایفا بوده است.
سه محیط پژوهش بیمارستان جنرال آموزشی، بیمارستان خصوصی درجه ی یک و بیمارستان درمانی - دولتی بود که هر سه در تهران هستند. پرسشنامه شامل مجموعه ای از سؤالات در مورد اطلاعات دموگرافیک و 21 سؤال در خصوص میزان رعایت حقوق بیمار بود که از 143 بیمار پس از مصاحبه توسط پرسشگر تکمیل گردید. این پرسشنامه برای دو گروه دیگر مطالعه ارسال و توسط 143 پرستار (میزان پاسخ دهی 3/61 درصد) و 82 پزشک پاسخ داده شد (میزان پاسخ دهی 5/27 درصد). معیار میزان رعایت هر حق با استفاده از مقیاس لیکرت از صفر (عدم رعایت) تا ده (رعایت کامل) اندازه گیری شده است. با توجه به توزیع غیر نرمال اطلاعات، آنالیز آن با انجام آزمون های غیر پارامتری و از طریق نرم افزار SPSS 11/5 انجام گردید.
نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان داد که نگرش گروه های مطالعه نسبت به رعایت حقوق بیماران در محورهای مختلف متفاوت است. بیش ترین مساله در مورد میزان رعایت حقوق مرتبط با حق انتخاب و تصمیم گیری بیمار است که خصوصا در بیمارستان آموزشی وضع مطلوبی ندارد.
بر اساس نتایج به دست آمده به نظر می رسد ارائه کنندگان خدمت به ویژه گروه پزشکی باید در خصوص رعایت بیش تر حقوق مرتبط با ارائه ی اطلاعات به بیماران و حق انتخاب و تصمیم گیری ایشان آگاه شوند. چرا که بر اساس اختلاف موجود در نگرش بیماران و پزشکان در پژوهش موجود به نظر می رسد سطح رعایت حقوق فوق از دید بیماران کم تر از برداشت میزان آن از دید پزشکان است.