بررسی ترکیب شیمیایی و خاصیت ضد میکروبی اسانس Artemisia aucheri Boiss

Artemisia aucheri Boiss گیاهی بوته ای از خانواده Asteraceae می باشد که در سراسر ایران پراکنده است. این گیاه در طب سنتی ایران، به عنوان قابض، ضدعفونی کننده، ضد میکروب، ضد انگل و ضد مسمومیت بکار می رود. هدف از این مطالعه، ارزیابی خاصیت ضد میکروبی اسانس حاصل از اندام هوایی این گیاه، بر طیف وسیعی از میکروارگانیسمها شامل باکتری های گرم منفی، گرم مثبت، قارچهای رشته ای و مخمر با استفاده از روش انتشار در آگار (دیسک دیفیوژن) و روش رقت سازی در لوله (میکروبراث دایلوشن) بود. شناسایی اجزای اسانس با استفاده از GC و GC/MS وجود 54 ترکیب را نشان داده که مجموعا 98% از کل اسانس را تشکیل می دهند. ژرانیل استات (2/17%)، آلفا- سیترال (1/17%)، لینالول (7/12%)، ژرانیول (7/10%) و Z-سیترال (5/10%) از اجزای اصلی اسانس می باشند. نتایج مطالعات ضد میکروبی نشان داد که اثر ضد میکروبی اسانس درمنه کوهی با افزایش غلظت، افزایش می یابد. اسانس حاصل از اندام هوایی گیاه، اثر ضد قارچی بسیار خوبی نشان داد. اثر ضد قارچی اسانس از اثر ضد باکتریایی آن بیشتر بود. باکتری های گرم منفی نسبت به باکتری های مثبت مقاوم تر بودند. متوسط میانگین قطر هاله عدم رشد اسانس درمنه کوهی بر باکتری های گرم مثبت و قارچها به ترتیب از اثر وانکومایسین و آمفوتریسینB بیشتر بود و این اثر در باکتری های گرم منفی از جنتامایسین کمتر بود. مطالعات بیشتری لازم است تا کارایی اسانس در مقابل ایزوله های بالینی ارزیابی شود.